Bij het bestrijden van misdaad en terrorisme moeten grondrechten en privacywetgeving worden gerespecteerd, zo stelt de Europese privacytoezichthouder (EDPS). Aanleiding voor de oproep is een nieuw Europees juridisch raamwerk waarmee autoriteiten straks digitaal bewijs in andere landen kunnen opvragen.

Volgens de EDPS is bewijs van criminele activiteiten tegenwoordig vaak digitaal, en niet altijd eenvoudig door de betreffende autoriteiten op te vragen. Dit komt door beperkingen zoals geografische jurisdictie. Het is dan ook essentieel dat EU-autoriteiten op effectieve wijze toegang kunnen krijgen tot informatie die in andere lidstaten aanwezig is. "Dit mag echter niet ten koste gaan van de rechten en vrijheden die we als EU-burgers hebben. Er moet een balans worden gevonden die voor meer EU-veiligheid zorgt zonder dat hierbij grondrechten en databeschermingsprincipes in gevaar komen", stelt adjunct-EDPS Wojciech Wiewiorowski.

Om het grensoverschrijdend uitwisselen van digitaal bewijsmateriaal mogelijk te maken heeft de Europese Commissie een wetsvoorstel gedaan waardoor autoriteiten toegang krijgen tot data die bij serviceproviders is opgeslagen of autoriteiten serviceproviders kunnen verplichten om data te bewaren in afwachting van een toegangsverzoek. Dit moet grensoverschrijdende onderzoeken faciliteren en versnellen. Het is echter belangrijk dat het voorstel rekening houdt met alle noodzakelijke waarborgen, merkt Wiewiorowski op.

Aanvullend stelt Wiewiorowski dat het voorstel een consistentere en duidelijkere omschrijving van de verschillende datacategorieën moet geven. Elektronisch bewijs is op basis van de gevoeligheid verdeeld in vier subcategorieën: abonneedata, toegangsdata, transactiedata en contentdata. Deze laatste twee categorieën komen niet voor in de ePrivacy-regulering, waarin de databeschermingsregels voor EU-instanties en de taken van de EDPS worden beschreven.

De EDPS vindt het dan ook van groot belang dat de termen in de wetsvoorstellen gelijk zijn en adviseert de termen uit de ePrivacy-reulgering over te nemen. Daarnaast zou toegang tot transactie- en contentdata, vanwege de aard van deze gegevens, alleen in de context van zeer ernstige misdrijven moeten worden verstrekt. Verder doet de EDPS in een opinie meerdere andere aanbevelingen die ervoor moeten zorgen dat databescherming en privacyrechten worden gerespecteerd, maar bewijsmateriaal nog steeds snel kan worden verkregen (pdf).