Minister Dekker voor Rechtsbescherming en risicoprofileringssysteem SyRI (Systeem Risico Indicatie) hebben de Big Brother Awards 2019 gewonnen. Volgens publiek en experts zijn de twee de grootste privacyschenders van Nederland. Elk jaar reikt burgerrechtenbeweging Bits of Freedom de Big Brother Awards uit aan de persoon of organisatie die de grofste inbreuk maakte op de privacy van Nederlanders.

De Big Brother Award publieksprijs ging naar Dekker. De minister dankte de award aan zijn plannen om betaalprofielen van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) breder in te zetten. Het CJIB gebruikt deze profielen om een "(kosten)effectieve en maatschappelijk verantwoorde incassostrategie te kunnen voeren". Dekker liet onderzoeken of de profielen breder inzetbaar zijn.

De onderzoekers stelden dat intensievere gegevensuitwisseling tussen inningsinstanties essentieel is om betaalprofielen effectiever in te kunnen zetten. "Hierbij gaat het met name om informatie over andere uitstaande vorderingen, maar ook om gegevens als opleiding en life events. Uitwisseling daarvan stuit op wettelijke grenzen (AVG). Gelet op de geluiden uit het veld is het de moeite waard om verder te onderzoeken welke mogelijkheden er wel zijn en onder welke waarborgen meer informatie gedeeld kan worden", zo luidde de conclusie.

Dekker was "verheugd" over het positieve beeld van het onderzoek en dat de vertaling van een [profiel] naar een maatschappelijk verantwoorde incasso bevorderd moet worden. "Ik geloof niet dat deze prijs bedoeld is als compliment. Deze prijs zet mij aan het denken en houdt mij scherp", zo liet de minister weten bij het in ontvangst nemen van de Big Brother Award. Naast de minister waren ook Google en de Nederlandse dataverzamelaar Coosto voor de publieksprijs genomineerd.

Expertprijs

Naast de publieksprijs werd er ook een prijs door een groep experts uitgereikt. Die ging naar SyRI, een systeem van het ministerie van Sociale Zaken waarin persoonsgegevens van Nederlandse burgers uit allerlei overheidsdatabases worden samengevoegd en geanalyseerd met de bedoeling om sociale zekerheids-, arbeids- en belastingfraude tegen te gaan. Een brede coalitie van maatschappelijke organisaties is een rechtszaak gestart om de wettelijke regeling van SyRI ongeldig te laten verklaren omdat het in strijd zou zijn met het grondrecht op een privéleven.

"Nu zitten we in het verdachtenbankje. Maar ik blijf me er hard voor maken om sociale zekerheid bij de juiste mensen terecht te laten komen", reageerde staatssecretaris Tamara van Ark in een videoboodschap. SyRI wist de andere genomineerden in deze categorie, DUO en organisatie voor gezondheidszorgonderzoek ZonMw, achter zich te laten.