Door Anoniem: Nou weet ik ook wel dat die site zo nu en dan spoken ziet maar als dit verhaal echt is...
...voel je toch wel de aandrang om erin te geloven? Want als dit allemaal echt waar zou zijn is het veel te belangrijk om te negeren?
Het korte antwoord: ja, dit is een hoax, die site is totaal
over the top. Trap er niet in.
Mensen hebben intelligentie en verstand, maar bedenk dat we ook de veel directere reacties hebben die nodig zijn om in de fysieke wereld te overleven. Als je met losse handen fietst en je evenwicht verliest dan grijp je direct naar je stuur. Als je eerst gaat nadenken over je reactie, al doe je dat maar een halve seconde, dan ben je te laat en maak je een smakker. En dat is in onze fysiek veilige wereld. Nog maar twee eeuwen geleden, een tiende van onze jaartelling, een onbeduidende fractie van het hele bestaan van de mensheid, was het bijvoorbeeld nog levensgevaarlijk om de Veluwe te doorkruisen, dat was een heftige wildernis met struikrovers. Die snelle reacties, eerst doen dan denken, zijn voor het grootste deel van het bestaan van de mensheid essentieel geweest om te overleven, en vaak zijn ze dat nog steeds. Die reacties zitten daarom stevig ingebouwd in ons, maar helaas spelen ze ook op in situaties waarin ze misplaatst zijn.
Ons verstand stelt ons natuurlijk in staat om die directe, primitieve reacties te corrigeren als ze niet nodig zijn, maar omdat die directe reacties automatismen zijn gaat dat niet makkelijk, het kost moeite. En het werkt ook andersom: door ons verstand kunnen die reacties ook juist getriggerd worden terwijl er geen directe fysieke dreiging is, bijvoorbeeld door iets wat we van iemand horen of ergens lezen. Dat is nuttig, het stelt ons in staat om te anticiperen op dingen nog voor we erdoor worden overvallen. Maar de keerzijde van de medaille is dat kwaadwillende lieden hun intelligentie kunnen misbruiken om anderen te misleiden, en mensen die dat zijn gaan geloven kunnen vervolgens in alle oprechtheid anderen van hetzelfde overtuigen.
Ga maar na hoe phishing en andere oplichterij werkt: het lijkt
altijd urgent, je moet
nu actie ondernemen om iets ergs te voorkomen, bijvoorbeeld je geld naar een "kluisrekening" overmaken om het niet kwijt te raken, of om een buitenkans niet mis te lopen. Dat haakt doelbewust in op die directe niet-denken-maar-doen-reacties. Als je stopt met nadenken trap je makkelijk in de oplichterij, en dat weten oplichters.
Het gebeurt niet alleen bij oplichting, de sensatiepers haakt er ook al sinds jaar en dag op in. Het verkoopt namelijk, want het is aantrekkelijk: schokkende dingen grijpen onze aandacht en die zoeken we op. De verklaring daarvoor is heel eenvoudig: die directe reacties die ik noemde dienen om te overleven, en om te overleven moet je geen dingen negeren die van levensbelang kunnen zijn maar ze juist goed in de gaten houden. Omdat die reacties bij mensen gevoed kunnen worden door wat we horen of lezen zijn we gevoelig voor sensatie.
Social mediabedrijven haken er ook op in. Die leven van advertentieinkomsten. Mensen krijgen meer advertenties te zien als ze actiever van alles bekijken, en inhaken op onze gevoeligheid voor sensatie is een uitstekende manier om die activiteit aan te zwengelen. De algoritmes die selecteren wat er onder je aandacht wordt gebracht richten zich op wat mensen het meest triggert en dat zijn nou eenmaal de dingen die ons opwinden.
De pest van die niet-denken-maar-doen-reacties is dat je niet goed meer nadenkt als die overheersen, en in onze complexe samenleving is goed nadenken precies wat je juist wel moet blijven doen. Goed nadenken vergt rust, het vergt dat je je niet mee laat slepen in alle opwinding maar dingen even laat bezinken. En dat gaat verdomd moeilijk als je voortdurend nieuwe dingen leest en hoort die je alarmeren of op andere manieren opwinden.
Opwinding is een slechte raadgever als je wilt begrijpen wat er in de wereld gebeurt. Ik wapen me ertegen door sensationele nieuwsbronnen en sociale media te wantrouwen en me er niet teveel aan bloot te stellen, omdat ze ook bij mij reacties oproepen die slecht zijn voor mijn beoordelingsvermogen. Zo'n
OMG is dit wáár?-achtige reactie die je kennelijk bij dit bericht op Xandernieuws had is zelf al een signaal dat je even moet oppassen dat je niet al te snel alles voor waar aanneemt. Als ik op Xandernieuws rondkijk gaan bij mij de alarmbellen af. Die site is, zoals ik het al noemde,
over the top, hij staat stijf van dat soort berichten.
Zelfs als je alles wat ze als feiten brengen niet zelf weet te beoordelen zijn er ook dingen in de manier van formuleren en redeneren die wantrouwen zouden moeten wekken. Dit bijvoorbeeld:
Het primaire doel van deze Tech coalitie is volgens Microsoft ‘het stoppen van desinformatie’. Dat zegt natuurlijk meer dan genoeg. Met ‘desinformatie’ wordt namelijk nu al alles bedoeld dat afwijkt van wat de overheden en ‘Big Tech’, ‘Big Media’ en ‘Big Pharma’ als de werkelijkheid voorschrijven.
Ze geven een andere dan de feitelijke betekenis aan het woord "desinformatie" en claimen op basis van die herdefinitie dat met "het stoppen van desinformatie"
natuurlijk iets heel anders wordt bedoeld. Niet alles wat beweerd wordt voor zoete koek slikken is uitstekend, maar op deze manier de betekenis veranderen van wat een ander beweert heeft en dat als waarheid aanvoeren deugt echt voor geen meter.
Zelfs mensen en organisaties die volop misleiden gebruiken als het zo uitkomt ook woorden in hun juiste betekenis. En in elke organisatie, zelfs kleine organisaties, lopen mensen rond met heel verschillende agenda's en heel verschillende integriteitsniveaus. Daardoor kan wat een organisatie doet de ene keer voor geen meter deugen en de andere keer juist prima zijn. Als je dat beseft (en ik denk dat iedereen met voldoende werkervaring dit kan weten) zou je ook moeten beseffen dat de manier waarop Xandernieuws hier de betekenis van "desinformatie" invult domweg niet deugt.
Als je de inhoud wel kan beoordelen klopt er ook het nodige niet, zoals mensen hierboven al hebben aangegeven. Waar dit over gaat is dat nieuwsmediabedrijven een soort digitaal watermerk toevoegen aan wat ze publiceren, zodat mensen die het via-via heel ergens anders aantreffen via een browser-addon kunnen zien waar het oorspronkelijk vandaan komt. Dat vertalen naar het beeld dat volautomatisch alles op de computer van iedereen zo'n watermerk gaat krijgen is magisch denken.
Wel ironisch dat een fake news-site fake news publiceert over maatregelen tegen fake news.