ACM: ziekenhuizen sterk afhankelijk van EPD-leverancier, patiënten dupe
Nederlandse ziekenhuizen zijn voor hun elektronisch patiëntendossier (EPD) sterk afhankelijk van hun huidige leverancier en deze vendor lock-in is uiteindelijk nadelig voor patiënten, zo stelt de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De toezichthouder startte vorig jaar een onderzoek naar de 'leveranciersklem' van ict-bedrijven in de zorgsector.
In juni van dit jaar kondigde de ACM aan dat het met een een leidraad komt om de verplichtingen voor ict-leveranciers en andere marktpartijen te verduidelijken. Hierbij heeft de toezichthouder ervoor gekozen zich in eerste instantie te richten op de markt voor ziekenhuisinformatiesystemen (ZIS) en elektronische patiëntendossiers.
Zo heeft de ACM de lopende contracten tussen ziekenhuizen en hun ZIS/EPD-leverancier opgevraagd en geanalyseerd. De eerste analyse van deze contracten en gesprekken bevestigen het initiële beeld van de ACM dat ziekenhuizen sterk afhankelijk zijn van hun huidige ZIS/EPD-leverancier. Overstappen naar een ander ZIS/EPD-systeem is ingewikkeld en kostbaar. Dit geeft leveranciers een sterke positie, aldus de toezichthouder.
Nederlandse ziekenhuizen gebruiken ZIS/EPD-systemen van vier leveranciers: Cerner/SAP (i.s.h.med/IS-H), ChipSoft (HiX), Epic (Epic) en Nexus (Nexus). Een enkel ziekenhuis gebruikt nog geen geïntegreerd ZIS/EPD-systeem maar gebruikt deelsystemen van verschillende aanbieders. ChipSoft is met 51 ziekenhuizen marktleider, gevolgd door Epic dat in 11 ziekenhuizen wordt gebruikt. De overige ziekenhuizen beschikken over een systeem van Nexus (7) of Cerner/SAP-systeem (5).
Volgens de ACM kan een vendor lock-in allerlei nadelige gevolgen hebben. Een sterke positie kan nadelig voor interoperabiliteit zijn, waardoor overstapkosten toenemen en uitwisseling van gegevens tussen zorginstellingen minder goed tot stand komt. Ook kan het zorgen voor onredelijke technische of contractuele beperkingen voor de gebruikers van de systemen.
Een ander nadeel zijn mogelijk hogere tarieven en hindert het nieuwe toetreders tot de markt. "Deze gevolgen hebben een negatief effect op de zorgkosten en innovatie. Uiteindelijk is de patiënt de dupe van een vendor lock-in door inefficiënte of lagere kwaliteit van zorg", zo stelt de ACM. De toezichthouder benadrukt dat goedwerkende ict-markten in de zorg een noodzakelijke voorwaarde zijn voor een duurzaam zorginformatiestelsel.
"Het stelt zorgverleners in staat digitale gegevens veilig en betrouwbaar uit te wisselen, geeft mensen de regie over hun eigen zorgdata en bevordert innovaties. Dat is nodig om ook in de toekomst goede zorg te kunnen leveren en gezondheid te bevorderen", aldus de toezichthouder. Die hoopt halverwege volgend jaar de "Leidraad ICT in de zorg" aan te kunnen bieden.
Hadden we niet ooit, in een landelijke volksraadpleging, aangegeven geen landelijk EPD te willen?
Toch zijn ze overal neergezet, ook bij de huisarts, met koppelingen over het hele internet.
En ondanks dat ik bij elk verzoek heb gezegd er niet aan mee te willen doen gaan mijn recepten toch via een EPD naar de apotheek.
Dit is een ICT nis-markt, waar sowieso al weinig bedrijven op af komen.
Dat daar dan op relatief korte termijn 1 bedrijf de markt overheerst is te voorspellen.
Vwb de vendor-lock in.
De politiek had een schreeuwende waarschuwing met de ICT nis-markt voor gemeenten. (achteraf)
Daar hebben ze niets mee gedaan.
Nu hebben ze weer een waarschuwning. Deze keer voor de nis-markt in de zorg. (weer achteraf)
Wat volgt.
Het openbaar vervoer? De tandartsen?
Dit zijn problemen die je niet met bakken geleend geld oplost, maar met gedegen overheidsbeleid.
Kunnen de (politieke) partijen die de problemen veroorzaak hebben, ze ook oplossen?
Nu doen ze het zelf en dan is het weer niet goed.
Hadden we niet ooit, in een landelijke volksraadpleging, aangegeven geen landelijk EPD te willen?
Toch zijn ze overal neergezet, ook bij de huisarts, met koppelingen over het hele internet.
En ondanks dat ik bij elk verzoek heb gezegd er niet aan mee te willen doen gaan mijn recepten toch via een EPD naar de apotheek.
• Het landelijke EPD is destijds afgewezen door de Eerste Kamer. Er is geen landelijke volksraadpleging (referendum) geweest hierover.
• De letters EPD staan voor elektronisch patiëntendossier. Dat heb je zodra een arts of ziekenhuis patiëntgegevens niet meer op papier bijhoudt maar met de computer. Dat is niet hetzelfde als het landelijke EPD of het LSP. Een eigen EPD van een arts of een ziekenhuis op zich is niet problematisch als het goed is opgezet.
• Het probleem met het landelijke EDP destijds en met het LSP nu is niet dat er gegevens worden uitgewisseld, het probleem is de manier waarop. Het bezwaar daartegen is dat de hele medische sector bij elkaar in de medische dossiers kan kijken, ook als ze niets met een behandeling te maken hebben.
• Een recept dat een arts rechtstreeks naar de apotheek stuurt is geen inzage in het hele medische dossier van een patiënt. Daar gaat het juist goed: de arts bepaalt wat er wordt doorgegeven, wanneer en aan wie, en het zijn precies de gegevens die ook echt naar de apotheek moeten. Zelfs als dat via de infrastructuur van het LSP loopt is dat niet waar de bezwaren tegen het LSP over gaan.
Even zoeken op HinQ....
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.
Chief Information Security Officer
Utrecht heeft jou nodig! Als Chief Information Security Officer speel jij een cruciale rol in de bescherming van de digitale informatie van de gemeente Utrecht. Als geen ander weet jij welke dreigingen er zijn en kun je deze vertalen naar risico's die de gemeente en haar inwoners lopen. Solliciteer nu!
Cybersecurity Trainer / Streamer
Toe aan een nieuwe nieuwe job waarmee je het verschil maakt? In de Certified Secure trainingen laat je deelnemers zien hoe actuele kwetsbaarheden structureel verholpen worden. Ook werk je actief mee aan de ontwikkeling van onze gamified security challenges. Bij het maken van challenges kom je telkens nieuwe technieken tegen, van Flutter tot GraphQL, van Elastic Search tot Kubernetes.
