image

ACM: vendor lock-in beperkt efficiënte gegevensuitwisseling in de zorg

woensdag 23 november 2022, 11:19 door Redactie, 17 reacties

In Nederland is een beperkt aantal ict-leveranciers in de zorg actief en deze vendor lock-in beperkt efficiënte gegevensuitwisseling, zo stelt de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Volgens de toezichthouder is de gegevensuitwisseling in de Nederlandse zorg niet op het gewenste niveau omdat de gebruikte ict dit niet voldoende ondersteunt.

"Er is maar een beperkt aantal zorg-ict-leveranciers en zorginstellingen zijn sterk van hen afhankelijk. Overstappen naar een andere leverancier is moeilijk en duur, bijvoorbeeld omdat er veel is geïnvesteerd in het gebruik van het systeem en het gekoppeld is met vele andere systemen. Deze afhankelijkheid kan leiden tot een leveranciersklem (vendor lock-in). Het beperkt efficiënte gegevensuitwisseling en leidt tot hogere prijzen, minder kwaliteit van zorg en minder innovatie", zo laat de ACM weten.

De toezichthouder publiceerde deze zomer de concept-leidraad 'Goedwerkende markten voor zorg-ICT', om de mededingingsregels voor zorg in de ict duidelijk te maken. De reacties op de leidraad zijn samengevat in een consultatieverslag en verwerkt in de definitieve leidraad. Die geeft inzicht in de concurrentieregels en de mogelijkheden voor samenwerking in deze markt, maar benoemt ook concrete voorbeelden van situaties die niet zijn toegestaan.

Verder stelt de ACM dat de zorg en de zorg-ict-markt beter kunnen functioneren als systemen makkelijker en beter aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Daarvoor is het volgens de toezichthouder nodig dat er uniforme standaarden voor gegevensuitwisseling komen, zoals eenheid van taal en techniek. Het ministerie van Volksgezondheid is nu al bezig om dit via wet- en regelgeving te regelen. De ACM adviseert om zoveel mogelijk aan te sluiten bij open internationale standaarden in zorg-ict, zodat de markt open blijft voor alle ict-aanbieders.

Reacties (17)
23-11-2022, 11:27 door Anoniem
Als er maar een beperkt aantal zorg-ict-leveranciers is dan wordt gegevensuitwisseling toch juist gemakkelijker?
Stel je voor dat iedere zorginstelling zijn eigen ict oplossing had, dan zou gegevensuitwisseling nog veel lastiger zijn.

Overstappen naar een andere leverancier is moeilijk en duur, dat geldt voor iedere ict omgeving.
Zelfs simpele kantooromgevingen met tekstverwerking, mail, agenda en wat rekenwerk die komen al niet weg bij
een leverancier als Microsoft. En dan is er nog geen branche-specifieke applicatie in beeld.

In de tijd dat ik werk zijn we op mijn werk meerdere keren gewisseld van branche-specifieke software, en altijd was
het een hoop werk, raakte er een hoop informatie verloren (dwz bleef alles behalve stambestanden achter in "het oude
systeem" wat na een tijdje uitgeschakeld werd), en kostte het uiteindelijk veel meer dan gedacht. Het is helemaal niet
vreemd dat instellingen dat zoveel mogelijk vermijden, zelfs als het gras bij de buren groener lijkt. Want meestal blijkt
dat uiteindelijk toch niet zo te zijn.
23-11-2022, 12:56 door Anoniem
Er wordt al veel te veel met gegevens gestrooid en uitgewisseld.
Hoe onverwacht ook: een vendor lock-in heeft blijkbaar echt voordelen. Erg trieste conclusie. Maar wel waar...

En oh ja... Dit hadden we natuurlijk 20 jaar geleden al aan kunnen zien komen, toen het gedram begon. Behalve als je in de politiek zit. Dan zie je dit soort dingen natuurlijk niet aan komen. Want je zit in de politiek.
23-11-2022, 12:56 door Anoniem
Tja zolang Mircosoft 1000 tot 100000den euros aan leveranciers beloofd om klanten aan te sluiten op MS spul, zul je hier nooit vanaf komen.
23-11-2022, 14:16 door Anoniem
In de zorg moeten veel gegevens worden uitgewisseld, bijvoorbeeld bij doorverwijzingen, terugmeldingen, etc. Hiervoor zijn standaarden bedacht (ja, die zijn er allang) en als de leveranciers zich hieraan zouden houden dan zou uitwisseling een eitje zijn. De praktijk is dat ze hier niet op zitten te wachten en hun eigen feestje bouwen. Uitwisseling met zorgverleners die hetzelfde pakket gebruiken gaat prima maar naar andere leveranciers is het vaak een strijd om alles werkend te krijgen.
23-11-2022, 14:19 door allestein
Door Anoniem: Tja zolang Mircosoft 1000 tot 100000den euros aan leveranciers beloofd om klanten aan te sluiten op MS spul, zul je hier nooit vanaf komen.

Dit is onzin. Dat uitwisseling wel mogelijk is bewijst de uitwisseling van betaalopdrachten tussen de banken al ruim 30 jaar. Waarom kan dit niet in de gezondheidszorg?
23-11-2022, 14:24 door Anoniem
Door Anoniem: Tja zolang Mircosoft 1000 tot 100000den euros aan leveranciers beloofd om klanten aan te sluiten op MS spul, zul je hier nooit vanaf komen.
Ik heb de indruk dat het hier eerder om Chipsoft gaat dan om Microsoft
23-11-2022, 14:42 door Anoniem
Door Anoniem: Als er maar een beperkt aantal zorg-ict-leveranciers is dan wordt gegevensuitwisseling toch juist gemakkelijker?
Als iedereen op samenwerken gericht was zou het makkelijker zijn, ja. Maar juist met maar een handjevol leveranciers hebben we toch dit probleem. Dat komt omdat die leveranciers concurrenten van elkaar zijn en helemaal niet op samenwerking gericht zijn. Eigen communicatieprotocollen de de concurrenten op zijn best onvolledig weten te implementeren leveren een verkoopargument op voor leveranciers om meer zorgverleners te overtuigen hun systeem te gebruiken.
Stel je voor dat iedere zorginstelling zijn eigen ict oplossing had, dan zou gegevensuitwisseling nog veel lastiger zijn.
Als voor elk paar communicerende zorgverleners afzonderlijke afspraken gemaakt zouden worden zou het een onbeheersbare chaos worden. Als ze echter met zijn alleen rond de tafel gaan zitten en afspraken maken over een standaard communicatieprotocol en standaard berichttypen dan werk je snel naar de situatie toe dat iedereen moeiteloos met iedereen gegevens kan uitwisselen. En aangezien al die zorginstellingen er baat bij hebben dat die communicatie goed werkt en niemand een commercieel belang heeft bij incompatibiliteiten loopt dat juist een goede kans om te werken.

Zo is het alleen niet gelopen, er is "gestandaardiseerd" op leveranciers. Alleen is dat geen standaardisatie, dat is leveranciersklem (mooi woord, ik kende het nog niet).
23-11-2022, 15:17 door Anoniem
Door Anoniem: Er wordt al veel te veel met gegevens gestrooid en uitgewisseld.
Hoe onverwacht ook: een vendor lock-in heeft blijkbaar echt voordelen. Erg trieste conclusie. Maar wel waar...

En oh ja... Dit hadden we natuurlijk 20 jaar geleden al aan kunnen zien komen, toen het gedram begon. Behalve als je in de politiek zit. Dan zie je dit soort dingen natuurlijk niet aan komen. Want je zit in de politiek.
Het is makkelijk vanuit jouw luie stoel commentaar te leveren op gebieden, waar je zelf geen enkele ervaring mee hebt.
23-11-2022, 15:46 door karma4
Door Anoniem:
Door Anoniem: Tja zolang Mircosoft .... zul je hier nooit vanaf komen.
Ik heb de indruk dat het hier eerder om Chipsoft gaat dan om Microsoft

En Epic als het de his systemen gaat.
Duur wegens een kleine nederlandse markt waarbij de overheid specifieke voorschriften heeft. De achterliggende techniek mag open dan wel gesloten zijn, dat maakt niets uit voor het gehele systeem wat nodig is.
Er zijn nog veel meer beperkingen met opgelgde verplichtingingen.

Bij de overheid zie je hetzelfde een kleine markt waardoor er maar enkele externe leveranciers er brood in zien.
De schrreeuwers die blind open software (gratis en voor niets) zijn een deel van het probleem.
23-11-2022, 18:30 door Anoniem
Door Anoniem:
Door Anoniem: Als er maar een beperkt aantal zorg-ict-leveranciers is dan wordt gegevensuitwisseling toch juist gemakkelijker?
Als iedereen op samenwerken gericht was zou het makkelijker zijn, ja. Maar juist met maar een handjevol leveranciers hebben we toch dit probleem. Dat komt omdat die leveranciers concurrenten van elkaar zijn en helemaal niet op samenwerking gericht zijn. Eigen communicatieprotocollen de de concurrenten op zijn best onvolledig weten te implementeren leveren een verkoopargument op voor leveranciers om meer zorgverleners te overtuigen hun systeem te gebruiken.
Stel je voor dat iedere zorginstelling zijn eigen ict oplossing had, dan zou gegevensuitwisseling nog veel lastiger zijn.
Als voor elk paar communicerende zorgverleners afzonderlijke afspraken gemaakt zouden worden zou het een onbeheersbare chaos worden. Als ze echter met zijn alleen rond de tafel gaan zitten en afspraken maken over een standaard communicatieprotocol en standaard berichttypen dan werk je snel naar de situatie toe dat iedereen moeiteloos met iedereen gegevens kan uitwisselen. En aangezien al die zorginstellingen er baat bij hebben dat die communicatie goed werkt en niemand een commercieel belang heeft bij incompatibiliteiten loopt dat juist een goede kans om te werken.

Zo is het alleen niet gelopen, er is "gestandaardiseerd" op leveranciers. Alleen is dat geen standaardisatie, dat is leveranciersklem (mooi woord, ik kende het nog niet).
Om allebei. Chipsoft draait alleen op windows
23-11-2022, 18:32 door Anoniem
Door allestein:
Door Anoniem: Tja zolang Mircosoft 1000 tot 100000den euros aan leveranciers beloofd om klanten aan te sluiten op MS spul, zul je hier nooit vanaf komen.

Dit is onzin. Dat uitwisseling wel mogelijk is bewijst de uitwisseling van betaalopdrachten tussen de banken al ruim 30 jaar. Waarom kan dit niet in de gezondheidszorg?
Omdat er bij die opdrachten geen windows aan te pas komt en dat is maar goed ook.
23-11-2022, 18:35 door Anoniem
Door karma4:
Door Anoniem:
Door Anoniem: Tja zolang Mircosoft .... zul je hier nooit vanaf komen.
Ik heb de indruk dat het hier eerder om Chipsoft gaat dan om Microsoft

En Epic als het de his systemen gaat.
Duur wegens een kleine nederlandse markt waarbij de overheid specifieke voorschriften heeft. De achterliggende techniek mag open dan wel gesloten zijn, dat maakt niets uit voor het gehele systeem wat nodig is.
Er zijn nog veel meer beperkingen met opgelgde verplichtingingen.

Bij de overheid zie je hetzelfde een kleine markt waardoor er maar enkele externe leveranciers er brood in zien.
De schrreeuwers die blind open software (gratis en voor niets) zijn een deel van het probleem.
Je kletst uit je nek. Dat het niet open is is juist het probleem en dat heeft niets met gratis te maken.
24-11-2022, 09:41 door Anoniem
Was er niet zoiets als HL7 als (internationale) uitwisselingsstandaard?
24-11-2022, 10:16 door Anoniem
Door Anoniem: Was er niet zoiets als HL7 als (internationale) uitwisselingsstandaard?
Dit was tot voor kort de standaard om berichten uit te wisselen tussen de verschillende systemen. Niet iedere leverancier ondersteund het of ondersteund alleen een bepaalde versie (verlopen). Software vernieuwing binnen de ziekenhuiswereld is een drama apart.
24-11-2022, 16:21 door Anoniem
Ziekenhuizen die met hetzelfde pakket werken (Chipsoft HiX, EPIC) kunnen in beginsel onderling uitwisselen. Er zijn ook standaarden zoals HL7. Maar bijvoorbeeld radiologiebeelden worden met een andere standaard én andere systemen uitgewisseld (XDS). Dan krijg je al de koppeling tussen het EDP en XDS.
Het probleem groeit als je ook nog eens met anderen gaat koppelen: zorgdomein, huisartssystemen, LSP (apotherkers), etc.. met eigen standaarden.
Voorts moeten ziekenhuizen op grote schaal aan diverse partijen gegevens aanleveren in het kader van kwaliteitsregistraties. Per koppeling vraagt ChipSoft per ziekenhuis een bak met geld die niet in verhouding staat tot wat ze ervoor moeten doen.
Nu moeten alle ziekenhuizen ook weer gaan koppelen met PGO's. De PGO's gaan het landelijk EPD vormen (nu nog verschillende leveranciers maar over een paar jaar houd je er 3-5 over. Wie dan nog denkt dat zijn/haar gegevens veilig zijn, die moet blijven dromen.
Het Ministerie wil alleen maar delen, delen en delen en zogenaamd patiënten met een PGO de regie over hun data geven. Ten eerste kan de gemiddelde patiënt dit niet. Ten tweede zal geen enkele medisch specialist deze data vertrouwen en nog steeds zijn eigen foto's laten maken of labonderzoeken laten doen.
25-11-2022, 14:04 door Anoniem
Door Anoniem: Ziekenhuizen die met hetzelfde pakket werken (Chipsoft HiX, EPIC) kunnen in beginsel onderling uitwisselen. Er zijn ook standaarden zoals HL7. Maar bijvoorbeeld radiologiebeelden worden met een andere standaard én andere systemen uitgewisseld (XDS). Dan krijg je al de koppeling tussen het EDP en XDS.
Het probleem groeit als je ook nog eens met anderen gaat koppelen: zorgdomein, huisartssystemen, LSP (apotherkers), etc.. met eigen standaarden.
Voorts moeten ziekenhuizen op grote schaal aan diverse partijen gegevens aanleveren in het kader van kwaliteitsregistraties. Per koppeling vraagt ChipSoft per ziekenhuis een bak met geld die niet in verhouding staat tot wat ze ervoor moeten doen.
Nu moeten alle ziekenhuizen ook weer gaan koppelen met PGO's. De PGO's gaan het landelijk EPD vormen (nu nog verschillende leveranciers maar over een paar jaar houd je er 3-5 over. Wie dan nog denkt dat zijn/haar gegevens veilig zijn, die moet blijven dromen.
Het Ministerie wil alleen maar delen, delen en delen en zogenaamd patiënten met een PGO de regie over hun data geven. Ten eerste kan de gemiddelde patiënt dit niet. Ten tweede zal geen enkele medisch specialist deze data vertrouwen en nog steeds zijn eigen foto's laten maken of labonderzoeken laten doen.
De kracht zit in het koppelen van gegevens. Dat bespaart echt mensenlevens! Probleem is alleen dat bedrijven met gesloten software en standaarden er maximaal van willen profiteren mgv chantage middelen. Dit moet stoppen. Open standaarden verplicht stellen en software ontwikkelt met gemeenschapsgeld moet open source worden. Als je dit modulair aanpakt hoeft het geen bing bang te zijn.
26-11-2022, 10:51 door Anoniem
Door Anoniem: De kracht zit in het koppelen van gegevens. Dat bespaart echt mensenlevens!
Om hoeveel mensenlevens gaat het hier? Om tientallen, hondertallen, duizenden?
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.