Het kabinet weigert een motie over de Europese digitale identiteit die door een meerderheid in de Tweede Kamer is aangenomen uit te voeren. De motie verzocht de regering om niet in te stemmen met de Raadsconclusie over de Europese digitale identiteit, omdat eerdere zorgen van de Tweede Kamer, zoals over de opslag van data en betrouwbare technologieën, onvoldoende zijn weggenomen.
Staatssecretaris Van Huffelen van Digitale Zaken vindt het niet nodig om gehoor aan de motie te geven, omdat Nederland zich in het vervolg van de onderhandelingen dan buitenspel zou zetten, zo claimt ze. Tijdens de onderhandelingen is het Nederland niet gelukt om een aantal zaken over de Europese digitale identiteit te regelen waarvan het kabinet aangaf dit wel te willen. Het gaat dan om zaken zoals het verplicht gebruik van open source voor wallet-apps en een expliciet verbod op het verhandelen van de gegevens van gebruikers.
Vorig jaar presenteerde de Europese Commissie plannen voor de invoering van een digitale identiteit waarmee burgers zich in de gehele Europese Unie kunnen identificeren. Vanuit een speciale wallet-app voor smartphones moeten burgers zich kunnen identificeren en elektronische documenten delen. Grote platformen zullen worden verplicht om de nieuwe Europese digitale identiteit te accepteren.
Binnen de Europese Unie wordt nu over onderdelen van de digitale identiteit onderhandeld. Eerder dit jaar liet de Tweede Kamer weten dat het grote bezwaren heeft tegen een uniek en blijvend identificatienummer in het digitaal Europees identiteitsbewijs en riep het kabinet op om in actie te komen. De angst is dat een Europees burgerservicenummer gekoppeld aan de id-wallet een gevaar kan zijn voor burgers en risico's op misbruik met zich meebrengt.
Binnen de Europese Unie zijn verschillende opvattingen hierover. Volgens minister Adriaansens van Economische Zaken zorgt de roep om een Europees burgerservicenummer die personen aan hun id-wallet koppelt namelijk voor spanning tussen de lidstaten. Het gaat dan om landen die dit wel willen en landen die dit niet willen.
Hoe de spanning zich precies uit laat de bewindsvrouw niet weten, alsmede om welke landen het gaat. Wel stelt ze dat in de compromistekst over de Europese digitale identiteit afspraken zijn gemaakt die "voldoende mogelijkheden" bevatten om te werken met alternatieven voor één Europees BSN. Hoe deze alternatieven er precies uit zullen zien is nog niet duidelijk, maar het zou inhouden dat EU-landen niet worden verplicht om één uniek identificatienummer aan wallet-gebruikers toe te kennen.
Een ander onderdeel dat tijdens de onderhandelingen werd besproken was het gebruik van open source voor de wallet-apps. Nederland had voorgesteld om onderdelen van de broncode van de id-wallet te publiceren, tenzij dat aantoonbaar nadelig is voor de veiligheid. Dat werd door de lidstaten verworpen, omdat er geen meerderheid kon worden gevonden voor het opnemen van een verplichting tot het gebruik van open source. Ook een verbod op het verhandelen van de gegevens van wallet-gebruikers, waartoe de Tweede Kamer via een motie had opgeroepen, heeft het niet gehaald. De lidstaten zien een verbod niet zitten.
Nederland ving ook bot bij de registratie van "vertrouwende partijen". Het kabinet had naar eigen zeggen graag gezien dat dienstverleners die met de id-wallet werken verplicht zouden zijn te registreren welke gegevens uit de wallet ze willen gebruiken en voor welke reden, om betere mogelijkheden te hebben voor toezicht op overvraging, over- identificatie en misbruik. Wederom was hiervoor geen meerderheid binnen de Europese Unie.
Binnen de Tweede Kamer zijn dan ook zorgen over de Europese digitale identiteit. Vorige week werd een motie van SP-Kamerlid Leijten ingediend die het kabinet opriep om niet in te stemmen met de Raadsconclusie omdat eerdere zorgen van de Tweede Kamer niet zijn weggenomen. De motie werd met 76 stemmen voor aangenomen. VVD, D66, CDA, Fractie Den Haan en Gündogan stemden tegen, de overige partijen in de Tweede Kamer waren voor.
Hoewel de motie door een meerderheid is aangenomen gaat het kabinet die niet uitvoeren. "Tegen het voorstel stemmen, dat naar onze inschatting een ruime meerderheid zal krijgen, zou betekenen dat Nederland zich in het vervolg van de onderhandelingen buiten spel zet", stelt staatssecretaris Van Huffelen in een reactie op het negeren van de motie. Ze voegt toe dat Nederland opnieuw aandacht zal vragen voor een expliciet verhandelverbod om profilering en advertenties in het kader van de wallet tegen te gaan, en voor het blijven waarborgen van vrijwillig gebruik van de Europese digitale identiteit.
SP-Kamerlid Leijten is verbolgen over de manier waarop het kabinet met het parlement omgaat. "Tijd voor nieuw debat, dit is onacceptabel", zo laat ze op Twitter weten.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.