De manier waarop Facebook en Instagram gepersonaliseerde advertenties aan gebruikers laten zien is in strijd met de AVG, zo hebben de Europese privacytoezichthouders verenigd in de EDPB bepaald. Dat meldt de Wall Street Journal op basis van bronnen. Gerichte advertenties leveren bedrijven zoals Meta zeer veel geld op. Ze mogen echter niet zonder toestemming van de betreffende gebruikers worden getoond, aangezien hiervoor persoonlijke informatie wordt verwerkt.

Toen de AVG in mei 2018 van kracht werd dacht Meta deze vereiste te kunnen omzeilen door een bepaling aan de algemene voorwaarden toe te voegen, waardoor gebruikers bij het accepteren van de voorwaarden ook automatisch akkoord gingen met gerichte advertenties. Privacyorganisatie noyb, opgericht door de bekende privacyactivist Max Schrems, diende dezelfde maand nog bij verschillende Europese privacytoezichthouders een klacht in. Aangezien Meta het hoofdkantoor in Ierland heeft leidde de Ierse privacytoezichthouder DPC het onderzoek.

De DPC nam ruim vier jaar de tijd voor het onderzoek en koos daarbij in eerste instantie de kant van Meta. De Ierse toezichthouder is nu door de EDPB teruggefloten. De EDPB is een orgaan waarin alle nationale privacytoezichthouders uit de Europese Unie samenwerken bij hun toezicht op de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Die hebben nu geoordeeld dat de AVG het niet toestaat dat de platformen van Meta, zoals Facebook en Instagram, hun algemene voorwaarden gebruiken als rechtvaardiging voor gerichte advertenties.

Gebruikers moeten expliciet toestemming geven voordat gepersonaliseerde reclame mag worden getoond. De beslissing van de EDPB is nog niet openbaar gemaakt. De Ierse privacytoezichthouder moet nu binnen een maand met een definitief oordeel komen, gebaseerd op het besluit van de EDPB. Dit kan leiden tot een boete van meer dan twee miljard euro voor Meta.

"In plaats van een ja/nee optie voor gepersonaliseerde advertenties hebben ze de toestemmingsclausule in de algemene voorwaarden gestopt. Dat is niet alleen oneerlijk, maar duidelijk illegaal. We zijn niet bekend met een ander bedrijf dat de AVG op zo'n arrogante manier heeft geprobeerd te negeren", aldus Max Schrems. Ondanks de trage procedure aan de kant van de Ierse DPC, die geregeld wordt verweten op de hand van techbedrijven te zijn die in Ierland hun Europees hoofdkantoor hebben, is de privacyactivist blij met het oordeel van de EDPB.

Volgens Schrems is het oordeel een gigantische klap voor Meta's inkomsten in de Europese Unie. "Mensen moeten nu worden gevraagd of ze willen dat hun data voor advertenties wordt gebruikt of niet. Ze moeten een 'ja of nee' antwoord hebben en kunnen op elk moment hun keuze veranderen. De beslissing zorgt ook voor een gelijk speelveld met andere adverteerders die ook een opt-in toestemming nodig hebben." Schrems voegt toe dat Meta nog in beroep kan tegen de uiteindelijke beslissing, maar dat de kans op een succesvol beroep na de beslissing van de EDPB zeer klein is. Daarnaast kunnen gebruikers mogelijk juridische stappen nemen omdat hun data ruim vier jaar illegaal is gebruikt.