Duizenden burgers hebben door softwarefouten bij de Belastingdienst teveel toeslag ontvangen dan de bedoeling was, zo heeft staatssecretaris De Vries van Financiën aan de Tweede Kamer laten weten (pdf). Volgens De Vries zijn er verschillende oorzaken waarom de Dienst Toeslagen fouten maakt waar toeslaggerechtigde burgers last van hebben.

"Het gaat in eerste instantie om de (toenemende) complexiteit van wetgeving", aldus de staatssecretaris. "Ten tweede kan de complexiteit van de software genoemd worden; het voorgaande punt werkt door in de software. Het ontwerpen, de realisatie en het testen van wijzigingen wordt steeds ingewikkelder wat de kans op softwarefouten vergroot."

Ten slotte zijn door de vele uitzonderingen in de loop van de jaren veel handmatige processen en workarounds ontstaan. ‘Menselijk handelen’ is dan ook een belangrijke oorzaak van het ontstaan van fouten, merkt de staatssecretaris verder op. Vorig jaar zijn er zeven grote fouten geweest die betrekking hadden op het verstrekken van toeslagen en niet eerder aan de Tweede Kamer zijn gemeld.

Zo zorgde een softwarefout ervoor dat partnerschappen over de toeslagjaren 2017-2023 niet goed zijn bepaald waardoor zo'n zeventienhonderd burgers over meerdere jaren teveel toeslag hebben ontvangen. Een andere softwarefout zorgde ervoor dat bij zestienhonderd burgers bij de berekening van de huurtoeslag onterecht is uitgegaan van ‘verworven recht’. Hierdoor is bij de berekening van de huurtoeslag een te lage huurprijs gehanteerd en hebben burgers te veel huurtoeslag ontvangen.

Bij vierhonderd burgers is geen ‘verworven recht’ toegepast terwijl dit wel had gemoeten. Zij ontvingen te weinig huurtoeslag. "Inmiddels zijn alle betrokken toeslaggerechtigden geïnformeerd en zijn nabetalingen verricht. Indien nog sprake was van een VT bij een te hoge toeslag heeft een correctie plaatsgevonden. Indien de DT reeds was opgelegd heeft geen terugvordering plaatsgevonden", voegt De Vries toe. Een derde softwarefout zorgde ervoor dat burgers die in het buitenland wonen en recht op zorgtoeslag hebben een te hoge zorgtoeslag kregen. Dit is inmiddels gecorrigeerd.

Door een ontwerpfout die afgelopen december aan het licht kwam bleek dat een groep van ongeveer 1750 burgers toeslagen ontvangt terwijl zij daar op basis van de verblijfsstatus geen recht op heeft. Het gaat hier om burgers die een nationaliteit hebben die onderdeel uitmaakt van de EER. Door deze fout hebben eerder 5200 burgers in de jaren 2018-2022 toeslagen ontvangen waar zij geen recht op hadden. Een oplossing hiervoor is nog in de maak.