Toezichthouders: Meta misleidde gebruikers bij introductie betaalde accounts
Meta heeft gebruikers bij de introductie van betaalde accounts voor Facebook en Instagram misleid, onder druk gezet en in verwarring gebracht, zo stellen de Europese consumententoezichthouders, waaronder de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Volgens de toezichthouders zette Meta gebruikers onder druk om te kiezen tussen een betaalde en een zogenaamd ‘gratis’ versie van Facebook of Instagram, zonder dat gebruikers over de informatie beschikten om een juiste keuze te kunnen maken. Hiermee heeft Meta mogelijk het EU-consumentenrecht geschonden.
Meta introduceerde het 'betaal of oké' model als manier om toch gerichte advertenties aan gebruikers te kunnen tonen. Wanneer gebruikers voor de zogenaamd 'gratis' versie kiezen, geven zij Meta toestemming om persoonlijke gegevens te gebruiken voor het tonen van gepersonaliseerde advertenties. Mede naar aanleiding van een klacht van de Europese consumentenorganisatie BEUC, waarvan de Consumentenbond deel uitmaakt, werd door de toezichthouders een onderzoek gestart.
Voor het onderzoek keken de toezichthouders of Meta gebruikers vooraf voldoende juiste en duidelijke informatie verstrekte om de gevolgen van hun keuze voor een betaald of ‘gratis’ account te kunnen beoordelen. Daarnaast is gekeken naar de druk die gebruikers hebben kunnen ervaren om snel een keuze te maken tussen beide opties, ook omdat zij vreesden dat zij toegang tot hun account en contacten zouden verliezen.
De Europese toezichthouders zien naar eigen zeggen verschillende praktijken bij de uitrol van het abonnementsmodel die mogelijk in strijd zijn met de regels die mensen tegen oneerlijke praktijken beschermen. Het gaat dan om het misleiden van gebruikers door gebruik van het woord ‘gratis’. "Terwijl Meta eist dat gebruikers die zonder kosten Facebook/Instagram gebruiken, daarmee accepteren dat Meta geld verdient met het gebruik van hun (persoons)gegevens door gepersonaliseerde advertenties te laten zien", aldus de ACM.
Verder stellen de toezichthouders dat informatie over hoe Meta voorkeuren en (persoons)gegevens van gebruikers voor gepersonaliseerde advertenties gebruikt lastig is terug te vinden. Daarnaast noemen ze het 'verhullende taalgebruik' van Meta, dat bij persoonsgegevens van gebruikers bijvoorbeeld spreekt over 'jouw info'. Daarnaast werden gebruikers onder druk gezet om direct een keuze te maken en kregen die geen toegang tot hun account totdat zij een keuze hadden gemaakt, terwijl Facebook/Instagram een belangrijk onderdeel van hun sociale interacties is.
"We dringen er nu bij Meta op aan om het betaal of oké keuzescherm zo snel mogelijk aan te passen en op een manier die gebruikers een eerlijke en vrijwillige keuze biedt. Meta moet elke aanpassingen testen voordat ze die uitrollen om te laten zien dat ze aan alle relevante wetgeving voldoen", aldus Agustin Reyna van BEUC, die toezichthouders oproept om 'afschrikwekkende handhavingsmaatregelen' tegen Meta te nemen.
Meta heeft tot 1 september de tijd gekregen om op de bevindingen van de toezichthouders te reageren en oplossingen voor te stellen. "Als Meta niet de nodige stappen onderneemt om de genoemde problemen op te lossen, kunnen de SCB-autoriteiten besluiten handhavingsmaatregelen te nemen, waaronder sancties", aldus de Europese Commissie.
Een verkeerde interpretatie van de regels kan gebeuren. Nieuwe diensten kunnen dingen doen of willen waarvoor de wet onduidelijk is. Hier echter is het gewoon kwaadwillendheid, en iedereen weet het. Het moet duidelijk gemaakt worden aan bedrijven dat als je op die wijze wil opereren dat je dan hard afgestraft wordt. De balans moet niet in het midden staan of, ondanks een boete, aan de kant van "winst" blijven, want dan weet je wat die bedrijven gaan kiezen. Het moet zoveel kosten dat het daadwerkelijk geen keuze meer is, dan zorgen de aandeelhouders wel voor de rest.
Meta heeft in het gebroken boekjaar dan eindigde in maart 2024 een omzet gehaald van 142.7 miljard dollar, een winst (gross) gemaakt in die periode van 116.2 miljard en een netto winst van 45.76 miljard. Een boeten van 100 miljoen gaat dus niet helpen, dat is alsof je iemand met een modaal inkomen als straf voor een zware overtreding een boete geeft van drie tientjes. Het zet gewoon geen zoden aan de dijk. Wat we nodig hebben is een boete in de orde van grootte van een miljard of 20, met 1 maand om het aan te passen anders volgt nog 20 miljard boete, en vanaf dat moment voor elke week dat het langer duurt nog 20 miljard.
[...]
Een verkeerde interpretatie van de regels kan gebeuren. Nieuwe diensten kunnen dingen doen of willen waarvoor de wet onduidelijk is. Hier echter is het gewoon kwaadwillendheid, en iedereen weet het.
[...]
Het moet duidelijk gemaakt worden aan bedrijven dat als je op die wijze wil opereren dat je dan hard afgestraft wordt.
Het is duidelijk dat de AVG een zwakte heeft in de manier waarop toezicht is georganiseerd: landelijke toezichthouders met het land van de hoofdvestiging van een bedrijf binnen de EU als leidende partij in het toezicht. Al die Amerikaanse techbedrijven zitten in Ierland omdat Ierland heel vriendelijk voor ze is. Dat is omdat Ierland lange tijd een kolonie van de Engelsen/Britten is geweest (een vroege, je kan het zien als het begin van het Britse kolonialisme), en de Britten vonden het opportuun om de industriële revolutie in Ierland te blokkeren, voor Ierland hadden ze een andere agenda. De consequentie daarvan was dat toen Ierland onafhankelijk werd was het straatarm was en het qua industriële infrastructuur op een gigantische achterstand stond ten opzichte van de rest van Europa, zonder een reëel perspectief om dat op eigen kracht nog in te kunnen halen. Ze hebben hun achterstand toch weg weten te werken door zich heel aantrekkelijk te maken voor Amerikaanse bedrijven voor hun Europese vestigingen, met belastingvrije zones en dat soort maatregelen. Die Amerikaanse bedrijven nu hard aanpakken komt voor Ierland neer op het bestrijden van het fundament onder hun eigen welvaart, en het is niet vreemd dat ze dat niet van harte doen. Het is misschien verrassend om het zo te bekijken, maar het probleem met AVG-toezicht op tech-reuzen dat we nu hebben hoort daarmee tot de nasleep van het koloniale verleden van Europa.
De nieuwe DMA overlapt met de AVG, maar het toezicht is niet meer landelijk maar op EU-niveau geregeld. Dat is een maatregel van de EU waarmee om de zwakte in het systeem van landelijke AVG-toezichthouders heen wordt gewerkt.
Meta wordt nu kennelijk op meerde fronten tegelijk aangepakt: consumentenrecht, AVG en DMA/DSA. We moeten nog zien hoe succesvol dat is, maar het lijkt me duidelijk dat de EU bezig is een vuist te maken.
Je bent niet ingelogd en reageert "Anoniem". Dit betekent dat Security.NL geen accountgegevens (e-mailadres en alias) opslaat voor deze reactie. Je reactie wordt niet direct geplaatst maar eerst gemodereerd. Als je nog geen account hebt kun je hier direct een account aanmaken. Wanneer je Anoniem reageert moet je altijd een captchacode opgeven.
Chief Information Security Officer
Utrecht heeft jou nodig! Als Chief Information Security Officer speel jij een cruciale rol in de bescherming van de digitale informatie van de gemeente Utrecht. Als geen ander weet jij welke dreigingen er zijn en kun je deze vertalen naar risico's die de gemeente en haar inwoners lopen. Solliciteer nu!
Cybersecurity Trainer / Streamer
Toe aan een nieuwe nieuwe job waarmee je het verschil maakt? In de Certified Secure trainingen laat je deelnemers zien hoe actuele kwetsbaarheden structureel verholpen worden. Ook werk je actief mee aan de ontwikkeling van onze gamified security challenges. Bij het maken van challenges kom je telkens nieuwe technieken tegen, van Flutter tot GraphQL, van Elastic Search tot Kubernetes.
