De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid wil opheldering van minister Van Weel van Justitie en Veiligheid over het Nederlandse standpunt rond chatcontrole en heeft de bewindsman hier meer dan honderd vragen over gesteld. Volgende week wordt het onderwerp door de commissie besproken (pdf). Deze week maakte de minister bekend dat Nederland zich over een stemming voor het invoeren van chatcontrole in de EU zal onthouden. EU-voorzitter Hongarije wil, net als de Europese Commissie, dat chatdiensten verplicht kunnen worden om de inhoud van berichten die burgers versturen te controleren.

De Europese burgerrechtenbeweging EDRi is blij met het Nederlandse standpunt en vindt het tijd om voorstellen voor de invoering van chatcontrole te begraven. Daarbij wijst het ook naar de waarschuwing van de AIVD, dat chatcontrole de cybersecurity van Nederland bedreigt. "Dit is een waarschuwing die ook bij andere landen zou moeten resoneren", aldus EDRi

Volgende week zal het onderwerp door de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid worden besproken. Leden van de commissie kwamen met meer dan honderd vragen voor de minister. "Is er een scenario denkbaar dat Nederland voor het voorstel zal stemmen zonder dat de impact precies duidelijk is, aangezien het kabinet stelt dat er op dit moment onvoldoende duidelijk is over de impact van de voorgestelde maatregelen?", aldus één van de vragen.

Ook is de minister gevraagd welke externe technische en juridische experts zijn geraadpleegd bij het opstellen van het kabinetsstandpunt. "Wat is uw reactie op de verschillende open en gerichte brieven die u heeft ontvangen van private en publieke organisaties, met zorgen over de verordening? Heeft u deze meegenomen in uw overwegingen?", wil de commissie verder weten.

"Kunt u onderbouwen waarom het verplichten van client side scanning op versleutelde privécommunicatie wat u betreft wel/niet een wettelijke verzwakking of omzeiling van end-to-endencryptie betekent? Wat betekent dit voor het grondrecht op het (digitale) briefgeheim?", is ook een vraag voor de minister. Die moet tevens duidelijk maken welke definitie van ‘end-to-end’ hij hanteert en meer specifiek, wat volgens Van Weel het begin en wat het einde is van communicatie.

Experts en burgerrechtenbewegingen waarschuwen al jaren dat, mocht chatcontrole verplicht worden, het controlesysteem dat chatdiensten moeten inbouwen ook voor andere onderwerpen is te gebruiken. "Met welke zekerheid kunt u zeggen dat het mogelijk maken van client side scanning op versleutelde privécommunicatie op termijn niet zal leiden tot het uitbreiden naar andere soorten materiaal?", wil de commissie weten.

Een ander risico waar herhaaldelijk voor is gewaarschuwd is dat mensen onterecht beschuldigd kunnen worden. Ook hier wil de commissie uitleg over. "Hoe wordt de schade ongedaan gemaakt wanneer iemand aantoonbaar onschuldig is en binnen welke termijn, gezien je bij eenmaal een 'hit' (ongeacht de ingezette middelen om tot die hit te komen), in het systeem belandt als ‘verdacht van kinderporno’ en je in verschillende databases komt? Is de ‘verdachtmaking’ omkeerbaar? Wat zijn de maatschappelijke gevolgen indien dat niet het geval blijkt?"