Politie, het Openbaar Ministerie, de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK), de Jeugdreclassering en jeugdgevangenissen gebruiken een algoritme om het recidive risico van jongeren te voorspellen. Het algoritme staat niet in het Algoritmeregister van de Nederlandse overheid en onderzoek van het ministerie van Justitie en Veiligheid laat zien dat de voorspellende waarde laag is, zo meldt Follow the Money (FTM). De 'score' die het systeem aan jongeren toekent kan echter grote gevolgen hebben.
Het algoritme, Preselect Recidive, zou jaarlijks bij tienduizenden jongeren worden ingezet. "Bij de aanhouding van een minderjarige gebruikt de politie het eerste LIJ (Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen)-instrument – de Preselect Recidive– voor een risico-inschatting op recidive. Dat doen ze op basis van gegevens uit politiesystemen", zo staat in een rapport over de Risico Taxatie Instrument Jeugdstrafrecht (Ritax). De Ritax maakt gebruik van de score van Preselect Recidive.
"De politie maakt gebruik van het kerndeel Preselect Recidive (= instrument 1). Dit instrument doet een voorspelling van de kans op herhaling (Algemeen Recidive Risico). Er wordt voor het berekenen van die kans gebruik gemaakt van feitelijke registraties in politiesystemen. De uitkomst ervan wordt weergegeven in een score Hoog, Midden of Laag", zo staat in een document van de Raad voor de Kinderbescherming. De RvdK start een onderzoek als Preselect Recidive stelt dat er een midden of hoog risico op recidive is en er sprake is van een 'zwaar delict' (pdf).
Follow the Money sprak met verschillende onderzoekers die stellen dat het algoritme een ‘zorgelijk’ wankele basis heeft en tot veel foute voorspellingen leidt. Zo stelt één wetenschapper dat het algoritme vaak valspositieve scores oplevert. Zo krijgt één of de drie kinderen die geen recidive zullen plegen onterecht een ‘middenscore’ of ‘hoge score’ toegekend. Dit kan gevolgen voor deze jongeren hebben. In het geval van een lage score en een niet zwaar delict komt de jongere in aanmerking voor een traject bij Halt. Een hoge score kan tot onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming leiden en vergroot de kans op een strafrechtelijke procedure, aldus Follow the Money.
De problemen zijn volgens de publicatie ook bekend bij het ministerie van Justitie en Veiligheid, dat zou hebben overwogen om Preselect Recidive buiten gebruik te stellen, omdat de voorspellende waarde laag is en en er opnieuw naar de indeling van de scores moet worden gekeken. Verder blijkt dat jongeren, ouders en strafrechtenadvocaten niet over het gebruik van het algoritme en toegekende score worden ingelicht. Het ministerie geeft aan dit in de toekomst wel te willen doen.
Je bent niet ingelogd en reageert "Anoniem". Dit betekent dat Security.NL geen accountgegevens (e-mailadres en alias) opslaat voor deze reactie. Je reactie wordt niet direct geplaatst maar eerst gemodereerd. Als je nog geen account hebt kun je hier direct een account aanmaken. Wanneer je Anoniem reageert moet je altijd een captchacode opgeven.