image

NVJ kritisch over voorstel dat delen beelden slachtoffers strafbaar stelt

woensdag 12 maart 2025, 10:52 door Redactie, 9 reacties

De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) is kritisch over een initiatiefwetsvoorstel van GroenLinks-PvdA en CDA om het openbaar maken van beelden van slachtoffers strafbaar te stelen. De NVJ vreest dat het voorstel een ‘chilling effect’ voor journalisten zal hebben. De Raad van State (RvS) liet zeer eerder al kritisch uit over het aanvankelijke voorstel van de partijen. Die hebben gisteren een aangescherpt voorstel ingediend.

"Het doel van de wet is dat omstanders een helpende hand uitsteken in plaats van hun telefoon erbij pakken. Het is al meermaals gebeurd dat nabestaanden via sociale media moesten vernemen dat een van hun naasten is overleden voordat de politie ze op een fatsoenlijke wijze heeft kunnen informeren", aldus het CDA. "We moeten als samenleving een duidelijk signaal afgeven: Hulpbehoevende slachtoffers uitbuiten voor online sensatie, likes en retweets accepteren wij niet", laat GroenLinks-PvdA weten.

Als het wetsvoorstel door de Tweede en Eerste Kamer wordt aangenomen komt er een gevangenisstraf van maximaal één jaar of een geldboete van maximaal 9.000 euro te staan op het als eerste verspreiden van beelden van slachtoffers. Het wetsvoorstel bevat ook uitzonderingen voor bijvoorbeeld bijdragen aan opsporingsonderzoeken. De wet geldt alleen voor beelden van personen die hulp nodig hebben of zijn overleden en moet na vijf jaar worden geëvalueerd.

De RvS stelde over het aanvankelijke voorstel dat veel mensen beelden van slachtoffers met elkaar delen en zich mogelijk niet beseffen wat de gevolgen voor slachtoffers en hun naasten zijn. Er zijn dan ook vragen of er wel genoeg draagvlak is voor het strafbaar maken van de verspreiding. "Als het draagvlak ontbreekt, wordt het moeilijk om de strafbaarstelling te handhaven." Daarnaast vroeg de Raad van State zich af of er alternatieven zijn, zoals een bewustwordingscampagne.

Tevens was het volgens de RvS onduidelijk wat politie, het Openbaar Ministerie en de Rechtspraak van het initiatiefwetsvoorstel vinden en of zij voldoende capaciteit voor de handhaving hebben. De RvS verwachtte dat handhaving in de praktijk waarschijnlijk moeilijk zal zijn. De politie zal namelijk weinig bevoegdheden hebben om online onderzoek te doen.

Algemeen secretaris Thomas Bruning van de NVJ is bang dat wanneer het maken en publiceren van foto’s van slachtoffers in het strafrechtelijk domein wordt getrokken, dit een ‘chilling effect’ voor journalisten zal hebben. Daarnaast noemt Bruning het voorstel symboolpolitiek. "Het werkelijke probleem zit bij het ontbreken van verantwoordelijkheid bij de social mediabedrijven, die het verspreiden van soms daadwerkelijk schadelijke beelden faciliteren. Dat zou moeten worden aangepakt," De NVJ geeft aan de zorgen van journalisten met de betreffende Kamerleden te zullen delen.

Reacties (9)
Vandaag, 11:09 door L.M. Uittewijck
Algemeen secretaris Thomas Bruning van de NVJ ( Nederlandse Vereniging van Journalisten):

"Het werkelijke probleem zit bij het ontbreken van verantwoordelijkheid bij de social mediabedrijven, die het verspreiden van soms daadwerkelijk schadelijke beelden faciliteren. Dat zou moeten worden aangepakt,"

En dat is nu precies de crux. Dat gaat niet volwaardig en substantieel gebeuren. Zeker nu het pamperen van Big Tech door Trump feit is. Social Media bedrijven existeren bij de gratie van clicks. Hoe meer clicks; hoe meer inkomsten.
Het grote beeld vormt zich langzamerhand: Het niets, maar ook werkelijk niets ontziende hyperkapitalisme maakt de wereld in al zijn resterende humane facetten kapot.
Vandaag, 11:15 door Anoniem
Ik vind het van de NVJ een beetje verkeerd signaal. Journalisten hebben, in tegenstelling tot omstanders, wel de regel dat ze slachtoffers niet herkenbaar in beeld brengen. Ik weet niet of dat een gedragscode is, of dat het al afgedwongen wordt vanuit een wetgeving. Ik denk daarom dat van dat chilling effect (mooie term weer) dan ook helemaal geen sprake hoeft te zijn. Daarnaast zijn journalisten vaak niet de personen die eerste hulp bieden; ze komen pas later ter plaatse aan. In het uitzonderlijke geval dat een journalist getuige is van een ongeluk zijn die over het algemeen wel professioneel genoeg om zich eerst om de gezondheid van het slachtoffer te bekommeren voordat de cameratas uit de kofferbak komt.

Dit heeft met name impact op de omstanders die geen vinger uit steken en gapend staan de filmen en die meteen delen "om hun kliks maar te krijgen". Dat soort mensen moeten aangepakt worden; en wat mij betreft (eerdere discussie hier) mogen die door de aanwezige pers VÓL in beeld gebracht worden en gepubliceerd.

Of zo'n wetsvoorstel nou hout snijd; dat denk ik niet. Er is geen capaciteit om dit te handhaven, de aanwezige politie heeft het zelf te druk met de slachtoffers.
Vandaag, 11:21 door Anoniem
duurt effe, maar eindelijk gaan mensen inzien wat voor drama en gevaar 'social media' eigenlijk is.
van eerst, 'het is dom om een foto te posten van een kind met de nieuwe plasma tv op de achtergrond' (ja, dat heeft bestaan) naar 'geen foto's van wanneer je op vakantie bent' (want dan is je huis leeg en dat op meer dan een manier) naar 'als je er niet voor betaalt, ben JIJ het product' zijn we nu eindelijk op het punt dat mensen beginnen te voelen... en denken.
Vandaag, 12:02 door Anoniem
Door L.M. Uittewijck: Het niets, maar ook werkelijk niets ontziende hyperkapitalisme maakt de wereld...

Het nietsontziende kapitalisme is een Nederlandse uitvinding, en ons grootste exportproduct in de 17e eeuw, dat we te danken hebben aan onze werkethiek, de uitvinding van het aandelenkapitaal en de nogal bloedige VOC-mentaliteit, maar volgens de Britse schrijfster Karen Armstrong, in haar werk Sacred Nature (2022), moeten we geloofsopvattingen die dat destructieve gedrag van de mensheid veroorzaakten nog verder terug in de tijd zoeken.

Amitav Ghosh
De vloek van de nootmuskaat: Boodschap aan een planeet in crisis
Amsterdam: Uitgeverij Atlas Contact, 2023. ISBN 9789045051338

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Nutmeg%27s_Curse
Vandaag, 12:02 door Anoniem
Dit heeft met name impact op de omstanders die geen vinger uit steken en gapend staan de filmen en die meteen delen "om hun kliks maar te krijgen". Dat soort mensen moeten aangepakt worden; en wat mij betreft (eerdere discussie hier) mogen die door de aanwezige pers VÓL in beeld gebracht worden en gepubliceerd.
Hmmm, nou dan ga ik nog snel maar even hard op zoek naar rampen, voordat die wet ingaat.
Zo'n filmpje van iemand die onder de tafel duikt, tegen een Erasmus-schutter...
...die maak je uiteraard voor de clicks, en om je aantal volgelingen te doen stijgen.
En nadat die wet ingaat, dan zal ik daarna niet meer "geen vinger uitsteken", oftwel zeer actief gaan hulp verlenen - en uiteraard nooit meer gapen.

Ondertussen... zie ik een Danny Gosen aangehouden worden door ME.
https://www.telegraaf.nl/video/319264674/zien-hier-wordt-danny-ghosen-aangehouden-tijdens-coronarellen

En... apparatuur in beslag genomen worden van een journalist die beelden wilde maken, simpelweg op afstand van een huiszoeking. Maar blijkwaar is ook dat tegenwoordig helemaal terecht:
https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact/Organisatie/Rechtbanken/Rechtbank-Den-Haag/Nieuws/Paginas/Journalist-Alblasserdam-niet-onrechtmatig-behandeld-rondom-huiszoeking.aspx
Vandaag, 13:12 door L.M. Uittewijck
Door Anoniem:
Door L.M. Uittewijck: Het niets, maar ook werkelijk niets ontziende hyperkapitalisme maakt de wereld...

Het nietsontziende kapitalisme is een Nederlandse uitvinding, en ons grootste exportproduct in de 17e eeuw, dat we te danken hebben aan onze werkethiek, de uitvinding van het aandelenkapitaal en de nogal bloedige VOC-mentaliteit, maar volgens de Britse schrijfster Karen Armstrong, in haar werk Sacred Nature (2022), moeten we geloofsopvattingen die dat destructieve gedrag van de mensheid veroorzaakten nog verder terug in de tijd zoeken.

Amitav Ghosh
De vloek van de nootmuskaat: Boodschap aan een planeet in crisis
Amsterdam: Uitgeverij Atlas Contact, 2023. ISBN 9789045051338

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Nutmeg%27s_Curse

Het is off topic hier m.b.t. de VOC maar toch haak ik er (ook off-topic) kort op in:

Inderdaad, praat me er niet van. De VOC was feitelijk een solitaire staat op zich in- en met gezwegen ondiscutable ondersteuning van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Het was feitelijk een dictatuur geheel in handen van de almachtige Heren van Zeventien (XVII), waarbij de hedendaagse dictaturen tenminste op een rij kunnen worden gesteld.

Bijvoorbeeld gezagvoerders (kapiteins) van VOC schepen wachtten zware straffen indien er maar de minste verdenking rees dat zij hun schip hadden 'verzeild' (verloren hadden laten gaan), of zij daar nu direct of indirect aan schuldig waren.
En met betrekking tot het door je aangehaalde bloederige verleden: De VOC voerde ook eigenmachtig doodvonnisen uit op hun leden, van gezagvoerder tot scheepsmaatje. De Republiek had hierin niets te zeggen.

En voor ik het vergeet: Dank voor de leestip!
Vandaag, 13:21 door Anoniem
Als je iemand helpt, zorg dan dat je weg bent voordat de politie er is. Die willen altijd heel graag jouw gegevens noteren (die nooit meer verwijderd worden). Hoeft ergens maar iets mis te gaan en je bent de rest van je leven het haasje.
Vandaag, 16:27 door Anoniem
Het lijkt wel of wij niet meer mogen weten wat misdadigers aanrichten. Waarom mogen wij dit niet zien?
Waarom zijn sommige mensen zo bang voor beelden die de werkelijkheid laten zien?
Is dit gekomen door de foto van Phan Thi Kim Phuc die ons leerde wat de gevolgen waren de door Nederland gesteunde oorlog?
Vandaag, 19:07 door Anoniem
Het doel van de wet is dat omstanders een helpende hand uitsteken in plaats van hun telefoon erbij pakken

Al eens als omstander ingegrepen en meegemaakt wat er dan gebeurt?

De ruwe ongewenste werkelijkheid buiten het publieke beeld houden gaat niets doen aan het verder voorkomen ervan, eerder doofpot reacties bemoedigen. Je mag het wel voor opsporingsonderzoeken, maar als daar vervolgens niets of nauwelijks daadkrachtig mee wordt gedaan... net doen of het nooit gebeurd is? Dat er niet voldoende bewijsmateriaal voorhanden was? Iemand met een greintje rechtvaardigheidsgevoel gaat dat echt niet pruimen.

Neem die boerenjongen waar gericht op geschoten werd. Als dat niet publiekelijk naar buiten was gebracht, wat was er dan van die jongen geworden? Gegeven wat er in eerste instantie werd beweerd, totdat de beelden publiekelijk werden.

Beelden verspreiden is echt niet alleen omwille van de "clicks", het is ook een reactie op falend beleid.

Als de boodschap je niet bevalt zorg er dan voor dat er minder herhaling komt van dergelijke boodschappen, in plaats van de boodschappers ervan te muilkorven middels draconische straffen. Eigenlijk de klokkenluiders behandeling krijgen.
Reageren
Ondersteunde bbcodes
Bold: [b]bold text[/b]
Italic: [i]italic text[/i]
Underline: [u]underlined text[/u]
Quote: [quote]quoted text[/quote]
URL: [url]https://www.security.nl[/url]
Config: [config]config text[/config]
Code: [code]code text[/code]

Je bent niet en reageert "Anoniem". Dit betekent dat Security.NL geen accountgegevens (e-mailadres en alias) opslaat voor deze reactie. Je reactie wordt niet direct geplaatst maar eerst gemodereerd. Als je nog geen account hebt kun je hier direct een account aanmaken. Wanneer je Anoniem reageert moet je altijd een captchacode opgeven.