image

Column: Handen af van vingerafdruk

maandag 13 december 2010, 10:35 door Robin Caron, 14 reacties

De geplande centrale opslag van alle vingerafdrukken en gezichtsscans van Nederlanders staat op losse schroeven nu ook regeringspartij VVD “zeer kritisch” is over de opzet. Minister Donner (Binnenlandse Zaken) zal tot februari 2011 geen onomkeerbare stappen nemen, bleek op 2 december 2010 in de Tweede Kamer. Op 29 november startte ook in Den Haag het proces van Stichting Privacy First en 21 mede-eisers tegen de Paspoortwet. Wie de bestaande jurisprudentie en WRR-rapporten goed leest, komt maar tot één conclusie: elke opslag van biometrische gegevens (ook de huidige decentrale bij Nederlandse gemeenten) is in strijd met het EVRM. Daarom moeten gemeenten en de Raad van Europa snel ingrijpen.

Sinds 21 september 2009 tart de Nederlandse overheid de fundamentele rechten van alle burgers van 12 jaar en ouder door vingerafdrukken in combinatie met een biometrische gezichtsscan op te slaan. Samen met het Burger Service Nummer worden vier vingerafdrukken verplicht opgeslagen in de decentrale reisdocumentenadministratie bij gemeenten, in afwachting van een mogelijke centrale databank. Twee daarvan worden ook op de chip in de aangevraagde pas of ID-kaart verwerkt. Mág dat?

In principe hebben burgers recht op bescherming tegen aantasting van hun privacy en hun lichamelijke integriteit. Dit recht kan in ons land worden afgedwongen met een beroep op artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Dit staat inbreuken op burgerrechten door de opslag van vingerafdrukken en gezichtsscan alléén toe als dat aantoonbaar nodig is in een democratische samenleving. De kernvraag is dus niet óf de verplichte biometrie-opslag een privacy-inbreuk is, maar of deze te rechtvaardigen is. Daarvoor moet, aldus het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, worden voldaan aan strenge voorwaarden, met name proportionaliteit en subsidiariteit: zijn er minder schadelijke alternatieven?

Voldoet de Paspoortwet aan deze eisen? De doelen van de Paspoortwet blijken flinterdun en rechtvaardigen opslag van biometrische gegevens geheel niet, wijzen onder andere recente WRR-rapporten uit. Voor identificatie van slachtoffers na rampen voldoet een resterende kaak beter dan een vingerafdruk. Betrouwbare cijfers van ‘look-a-like’-fraude in Nederland, die door biometrie-opslag zou verminderen, blijken volgens de regering te ontbreken. Of ze zijn zo laag dat ze opslag niet wettigen, concludeert WWR-rapport ‘Happy landings?’.

Ook de geschetste voordelen van een databank om eens in de tien jaar plaatsonafhankelijk een paspoort/ID-kaart te kunnen aanvragen vormen een oplossing voor een niet-bestaand probleem. Bovendien vergroot dit juist de kans op misbruik doordat kwaadwillenden kunnen gaan ‘shoppen’ bij verschillende gemeenten.

Zelfs de nieuwste rechtvaardiging van de Staat voor opslag gaat mank: na verlies van een paspoort zou een databank met biometrische gegevens nodig zijn ter controle tegen de oorspronkelijke gegevens. Maar dat is nu net níet het geval, want iedereen draagt juist z’n lichaamskenmerken zelf bij zich om hiermee een nieuw reisdocument aan te vragen. Tot slot is er de toepassing van biometrische gegevens ter bestrijding van strafbare feiten. Dat, zoals de regering beweert, opslag van de lichaamskenmerken van alle burgers nodig zou zijn om de identiteit te achterhalen van slechts enkele zwijgende verdachten, rechtvaardigt opslag evenmin. Privacy First voerde deze week terecht Europese jurisprudentie (EHRM ‘Van der Velden’) aan die een privacyschending in de kiem smoort om zo te voorkomen dat sluipenderwijs een oprekking naar algemenere (opsporings)doelen mogelijk wordt.

De opslag is niet alleen buiten proportie, er zijn ook alternatieven die de burgerrechten beter respecteren. Dat blijkt wel uit het feit dat een groot aantal Europese landen (waaronder Duitsland) bewust afziet van databankopslag en kiest voor chip-opslag om dezelfde doelen te behalen. De conclusie is helder: onze Nederlandse opslag van biometrische gegevens voldoet niet aan de voorwaarden, is onnodig en mág helemaal niet volgens het EVRM.

Vanouds beperkte de bescherming van onze lichamelijke integriteit en privacy zich tot de fysieke leefwereld, zoals ons lichaam of ons huis dat niet zomaar ‘betreden’ mag worden. Door de jaren heen werd de bescherming uitgebreid tot het briefgeheim en de vastlegging van beelden en digitale gegevens. Met het opslaan van gedigitaliseerde lichaamskenmerken in chips en databanken zijn we weer terug bij het begin: bij de bescherming van ons hoogstpersoonlijke lichaam. Ik hoop dat we snel tot het inzicht komen dat er andere wegen dan biometrie zijn om onze veiligheid te waarborgen en een betere balans vinden met onze burgerrechten. “Surveillance measures can lead to destroying democracy on the ground of defending it", waarschuwt het Europees Hof.

Daarom is het gerechtvaardigd dat de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa Nederland snel ter verantwoording roept. Hij is daartoe bevoegd op grond van artikel 52 EVRM: “Iedere Hoge Verdragsluitende Partij verschaft op verzoek van de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa een uiteenzetting van de wijze waarop haar nationaal recht de daadwerkelijke uitvoering waarborgt van iedere bepaling van dit Verdrag.” In afwachting daarvan is een oproep aan alle Nederlandse gemeenten op z’n plaats om de huidige opslag per direct te schorsen.

Het is daarna de hoogste tijd dat er, afgezien van de juridische slag tegen de Paspoortwet, ook alsnog een werkelijke maatschappelijke, ethische discussie gevoerd gaat worden over de opslag en toepassing van biometrie. Samen met de burgers om wie het gaat. Omdat het zo’n experimentele technologie (inclusief foutmarges!) is en vanwege het privacy- en rechtsstaatschendende karakter ervan, is het mijns inziens onwenselijk biometrie op massale schaal te gebruiken voor identificatiedoeleinden. En zeker niet voor opsporing en inlichtingenwerk. Juist het sterke punt van onveranderlijkheid van biometrische gegevens werkt als een boemerang als er iets misgaat. Een wachtwoord kun je nog makkelijk veranderen, een vinger is niet te vervangen…
De regering en Tweede Kamer hoeven dan ook geen tijd meer te verdoen met een maandenlange nationale heroriëntatie. Men kan ter bezuiniging stoppen met zoeken naar nieuwe technische oplossingen zoals irisscans of hash-codes van vingerafdrukken. Er rest maar één mogelijkheid: stop onmiddellijk elke illegale opslag van biometrische gegevens!

Robin Caron, jurist en publicist. Hij adviseerde de vereniging Vrijbit bij de juridische procedures voor het Europees Hof tegen de opslag van biometrische gegevens in chip en databank. Een deel van de column verscheen in NRC Next van 7-12-2010.

Reacties (14)
13-12-2010, 11:41 door Anoniem
En dus als het niet mag, pas je toch gewoon de wet aan.
Ik begrijp werkelijk niet waarom dit zolang door kan gaan terwijl het niet mag.
Net zoals die kenteken-opslag bij de politie.
Of het EKD.
13-12-2010, 12:35 door [Account Verwijderd]
[Verwijderd]
13-12-2010, 13:07 door Syzygy
er zijn altijd twee kanten aan de zaak.

Als een misdadiger zijn vingerafdrukken moet afgeven en hij wordt dan een jaar of 3 later weer gepakt omdat hij JOUW MOEDER naar het leven stond maar gelukkig aan de hand van zijn vingerafdrukken opgespoord kon worden dan zeggen we allemaal GERECHTIGHEID, goeie zaak.

Als we zelf onze vingerafdrukken vrijwillig moeten afgeven om onze onschuld te bewijzen is het inbreuk op de privacy.

Wat is dan goed en wat is fout.
13-12-2010, 13:31 door Anoniem
Laat ik een kleine toelichting geven over de technische achtergrond waar we het over hebben. Allerleerst is er een groot verschil tussen de opslag van een vingerafdruk en een hashcode van een vingerafdruk. Een foto van een vingerafdruk maakt het inderdaad mogelijk om zeer gemakkelijk vingerafdrukken vervalsen. Met een hash kan het (gedeeltelijk) ook maar is het wel eens stuk moelijker. Bij een hash worden namelijk de hoeken en onderlinge afstanden tussen herkenningpunten op de vinger omgezet in een groot getal waar een hash van van wordt gemaakt.

Verder is het uiteraard van god los dat er een centrale database wordt opgezet met dergelijke persoonlijke details. De tweede wereld oorlog heeft ons geleerd dat bij een invasie van een vreemde macht dergelijke data asap in de fik moet om misbruik door een bezetter te voorkomen. Welke garanties kan de overheid ons bovendien geven, zelfs in vredestijd, dat dergelijke data vrijwel onmogelijk in verkeerde handen kan komen? Als zelfs de US met een miljardenbudget niet in staat is om een wikileaks drama's te voorkomen. Als een overheid beslissingen neemt die delen van de bevolking in de toekomst mogelijk tot de dood kan veroordelen wordt het tijd dat er eens goed gekeken wodt naar de definitie van hoogverraad:

Hoogverraad is een verzamelnaam voor misdrijven tegen de interne veiligheid van de staat.

In hoeverre valt het "bewust" in gevaar brengen van grote delen van de bevolking door de opzet van een dergelijk registratiesysteem onder een dergelijke definitie? Het is namelijk statistisch aantoonbaar dat elke gegevensverzameling vroeg of laat te maken krijgt met gegevensdiefstal... Als een dergelijk risico aantoonbaar aanwezig is kun je dan als overheid dat terzijde schuiven zonder dat je acties onder die definitie komen te vallen?

Of moeten we een andere kant op?

Mischien is de oplossing wel dat we allemaal onze vingerafdrukken online publiceren en daarmee het zo gemakkelijk maken om deze te vervalsen dat er geen enkele bewijskracht meer ontleent kan worden aan een vingerafdruk. Bovendien vraag ik me af hoe lang het nog duurt voordat je je nieuwe vingerafdrukken kunt laten aanmeten want de wetenschap staat ook niet stil...

My two cents...
13-12-2010, 13:35 door Anoniem
Door Syzygy: er zijn altijd twee kanten aan de zaak.

Als een misdadiger zijn vingerafdrukken moet afgeven en hij wordt dan een jaar of 3 later weer gepakt omdat hij JOUW MOEDER naar het leven stond maar gelukkig aan de hand van zijn vingerafdrukken opgespoord kon worden dan zeggen we allemaal GERECHTIGHEID, goeie zaak.

Als we zelf onze vingerafdrukken vrijwillig moeten afgeven om onze onschuld te bewijzen is het inbreuk op de privacy.

Wat is dan goed en wat is fout.


Je bent als verdachte onschuldig tot het tegendeel bewezen is. Gedurende de tijd dat je verdachte bent heb je dus recht op privacy. Tenzij er zwaarwegende redenen zijn om aan te nemen dat je er iets mee te maken hebt en dan kun je alsnog vingerafdrukken afnemen.

Dat is iets heel anders dan de hele bevolking in een database douwen om dat vervolgens als opsporingsmiddel te gebruiken. Iets wat uiteraard begrijpelijk is maar weegt het op tegen de risico's die ontstaan bij diefstal van een dergelijke database. Maar wat zijn dan de risico's die ontstaan als de vingerafdrukken van elke (M/N)edelander op straat komt te liggen... Dat moet de discussie zijn...

My two cents...
13-12-2010, 15:34 door Syzygy
Door Anoniem:
Door Syzygy: er zijn altijd twee kanten aan de zaak.

Als een misdadiger zijn vingerafdrukken moet afgeven en hij wordt dan een jaar of 3 later weer gepakt omdat hij JOUW MOEDER naar het leven stond maar gelukkig aan de hand van zijn vingerafdrukken opgespoord kon worden dan zeggen we allemaal GERECHTIGHEID, goeie zaak.

Als we zelf onze vingerafdrukken vrijwillig moeten afgeven om onze onschuld te bewijzen is het inbreuk op de privacy.

Wat is dan goed en wat is fout.


Je bent als verdachte onschuldig tot het tegendeel bewezen is. Gedurende de tijd dat je verdachte bent heb je dus recht op privacy. Tenzij er zwaarwegende redenen zijn om aan te nemen dat je er iets mee te maken hebt en dan kun je alsnog vingerafdrukken afnemen.


at is iets heel anders dan de hele bevolking in een database douwen om dat vervolgens als opsporingsmiddel te gebruiken. Iets wat uiteraard begrijpelijk is maar weegt het op tegen de risico's die ontstaan bij diefstal van een dergelijke database. Maar wat zijn dan de risico's die ontstaan als de vingerafdrukken van elke (M/N)edelander op straat komt te liggen... Dat moet de discussie zijn...

My two cents...


d'accord

maar als iemand voor de eerste keer een moord pleegt of een ander ernstig vergrijp waar dodelijke slachtoffers bij vallen of personen ernstig letsel oplopen en dan wel DNA en/of vingerafdrukken achterlaat dan is de dader wel een stuk makkelijker te traceren.
Als het slachtoffer dan een dierbaar iemand is in je naaste omgeving dan weet ik niet of je dan nog zo op de bres spring voor het recht van ieders privacy

Ik weet het juiste antwoord niet, als dat er al is.
Voor elke pro is er een tegen in dit geval, denk ik.
13-12-2010, 18:05 door Anoniem
Door Syzygy:
Door Anoniem:
Door Syzygy: er zijn altijd twee kanten aan de zaak.

Als een misdadiger zijn vingerafdrukken moet afgeven en hij wordt dan een jaar of 3 later weer gepakt omdat hij JOUW MOEDER naar het leven stond maar gelukkig aan de hand van zijn vingerafdrukken opgespoord kon worden dan zeggen we allemaal GERECHTIGHEID, goeie zaak.

Als we zelf onze vingerafdrukken vrijwillig moeten afgeven om onze onschuld te bewijzen is het inbreuk op de privacy.

Wat is dan goed en wat is fout.


Je bent als verdachte onschuldig tot het tegendeel bewezen is. Gedurende de tijd dat je verdachte bent heb je dus recht op privacy. Tenzij er zwaarwegende redenen zijn om aan te nemen dat je er iets mee te maken hebt en dan kun je alsnog vingerafdrukken afnemen.


at is iets heel anders dan de hele bevolking in een database douwen om dat vervolgens als opsporingsmiddel te gebruiken. Iets wat uiteraard begrijpelijk is maar weegt het op tegen de risico's die ontstaan bij diefstal van een dergelijke database. Maar wat zijn dan de risico's die ontstaan als de vingerafdrukken van elke (M/N)edelander op straat komt te liggen... Dat moet de discussie zijn...

My two cents...


d'accord

maar als iemand voor de eerste keer een moord pleegt of een ander ernstig vergrijp waar dodelijke slachtoffers bij vallen of personen ernstig letsel oplopen en dan wel DNA en/of vingerafdrukken achterlaat dan is de dader wel een stuk makkelijker te traceren.
Als het slachtoffer dan een dierbaar iemand is in je naaste omgeving dan weet ik niet of je dan nog zo op de bres spring voor het recht van ieders privacy

Ik weet het juiste antwoord niet, als dat er al is.
Voor elke pro is er een tegen in dit geval, denk ik.



Juist omdat hier geen duidelijke keuze gemaakt kan worden, is het noodzaak om hierin zo terughoudend mogelijk te zijn. Als een stap eenmaal genomen is, wordt hijn niet zomaar teruggedraaid.

Anders gezegd:
Zolang er geen duidelijke zwaarwegende pro argument is, dat niet gecompenseerd wordt door een even zwaarwegend contra argument, is het niet verstandig om hier mee door te gaan.
En naar mijn mening kunnen daders ook mbv andere, minder ingrijpende maatregelen, gevonden worden.
O.a. door inzet van meer mensen.

De huidige insteek van de staat is, dat alle burgers van dit land (ouder dan 12 jaar) potentiele verdachten zijn die als ze ergens van beschuldigd worden zelf maar moeten aantonen dat ze de misdaad niet gedaan hebben. Hiermee wordt de bewijslast 180 graden omgedraaid, en kan de staat iedereen gaan beschuldigen als ze dat wil op basis van nietbestaande bewijzen. Probeer vervolgens maar te bewijzen dat je het niet gedaan hebt.
13-12-2010, 21:47 door Anoniem
Met dit in de hand; wat voert de Eerste Kamer dan uit ?!? Zij horen wetten te toetsen aan Internationale verdragen en Rechten van de Mens. Wat een geblunder!
13-12-2010, 23:29 door Anoniem
Gaan wij er dan maar vanuit dat alle criminelen zo dom zijn om hun eigen biometrische gegevens achter te laten bij een ernstig vergrijp? Als ik het verkeerde pad op zou gaan dan snuffel ik wel even een paar keer door de containers in een wijk. Moet je eens kijken wat voor een biometrische snot zooi je achter kan laten op een plaats delict. Lekker voor al die onschuldige mensen als dan de politie hun database checkt op mogelijke verdachten.
14-12-2010, 07:51 door Anoniem
Ik ben benieuwd wat hier uit komt..... Ik heb al maanden geen geldig paspoort meer omdat ik de aanvraag van een nieuwe maar blijf uitstellen i.v.m. mijn principiële bedenkingen tegen het opslaan van al mijn gegevens.

Iedereen die hier opmerkingen maakt over de misdaden die misschien zouden kunnen worden opgelost met deze database en daarmee de aanleg ervan goedkeurt beseft niet wat hij/zij zegt. Niet ieder doel heiligt alle middelen!

Als dit door blijft gaan kun je er donder op zeggen dat over een aantal jaar bij iedere nieuw geboren baby DNA wordt afgenomen waarvan het profiel wordt gekoppeld aan het BSN. Een database met deze gegevens is eenvoudigweg TE VEEL WAARD om niet gestolen en misbruikt te worden.
14-12-2010, 09:39 door Anoniem
Door Syzygy:
Door Anoniem:
Door Syzygy: maar als iemand voor de eerste keer een moord pleegt of een ander ernstig vergrijp waar dodelijke slachtoffers bij vallen of personen ernstig letsel oplopen en dan wel DNA en/of vingerafdrukken achterlaat dan is de dader wel een stuk makkelijker te traceren.
Als het slachtoffer dan een dierbaar iemand is in je naaste omgeving dan weet ik niet of je dan nog zo op de bres spring voor het recht van ieders privacy

Ik weet het juiste antwoord niet, als dat er al is.
Voor elke pro is er een tegen in dit geval, denk ik.




Voor opsporing via een vinger afdruk, is dit onzin.
zelfs een hersenloze crimineel zal nog zo slim zijn een paar handschoenen aan te trekken .
Dus het aantal effectieve opsporingen via vingerafdruk is nihill.
In de tijd van sherlock was het een pracht uitvinding, maar nu ??

Gelaatsherkenning, ja kijk das interessant
Niet zo zeer voor de winkelier die is overvallen ( die beelden zijn ranzig slecht, en de gemiddelde overvaller bedekt zijn gelaat met muts en pet en capuchon, zie “opsporing verzocht “ ),
maar wel voor een overheid die met de betere camera en goede software, niet alleen op vliegvelden kan zien wie er loopt
maar eigenlijk, redelijk eenvoudig, de burger in elke straat kan herkennen en monitoren.

Bij DNA is zijn er nog veel grotere bedenkingen.
Alhoewel wel effectiever inzake opsporing. Handschoenen helpen niet, en een mens verliest de hele dag stukjes van zijn lijf.

Als voorbeeldje. Een verzekeringsmaatschappij weet op welke mannier dan ook, toegang te krijgen tot de DNA database. ( want wat we van beveiliging moeten denken, is zo ondertussen wel duidelijk )
Zonder dat jij dat weet, kijkt men naar welke ziektes ed je wel niet gevoelig voor bent of erfelijk belast.
Ploef, je levens verzekering wordt geweigerd, en je ziektekosten plots ook.
( overigens, dit bovenstaande is ook een van de risico’s van een patiënten dossier )

Ik ben een gehaaide crimineel, ik jat bij de kapper een zooi haar van je, en laat enkele achter op de plaats delict.
Oeps, 5 uur smorgens zit jij in arrest.
En ga dan maar vechten om aan te tonen dat jij het niet was.
Voor justitie is het op dat moment gewoon , “uw DNA is daar aangetroffen , dus punt uit “

Stapje verder.
een toekomstige overheid, wil een bepaalde bevolkingsgroep ……… ( vul zelf de mogelijkheden in )
Even de DNA base plukken, en hoppa.


Kijk dat als je wordt aangehouden op verdenking ven een ernstig misdrijf, je het DNA moet afstaan.
Daar ben ik het 100% mee eens
Sterker nog, ik ben van mening dat voor elke misdrijf, waarvoor je het gevang in moet, voor welke periode dan ook, het afnemen van DNA een standaard procedure mag zijn

Maar om nu op voorhand alle burgers te gaan verdenken ……
14-12-2010, 12:56 door Anoniem
Dus ik moet drie dagen zitten omdat ik mijn boetes niet betaald heb, dan moet ik daarna ook mijn DNA afstaan? Waarom eigenlijk? Is de kans dan echt zo groot dat ik daarna iemands moeder ga bedreigen? Waarbij ik dan natuurlijk wel al bedreigend mijn DNA in het rondstrooi?

Het lijkt mij toch wel belangrijk dat mensen onvindbaar blijven voor de overheid. Want als niemand meer een anonieme misdaad kan begaan is er ook geen verweer meer mogelijk tegen een kwaadwillende overheid.

En als mensen zo makkelijk een maatschappelijke outcast kunnen worden:

- Uw BSN nummer staat niet in de database. Nee, wij kunnen niet nakijken waarom dat zo is.
- Nee meneer, volgens ons systeem kunnen we voor u geen bankrekening openen.
- Nee meneer, als u hier wilt komen werken moet u een bankrekening hebben anders kunnen we u niet betalen.
- U kunt alleen een woning huren als u een BSN nummer heeft.
- Nee, u kunt hier niet contant betalen.
- Meneer, u mag hier niet bedelen.
- U hangt hier nu al twee uur rond, wilt u weggaan?

dan wordt het er met de criminaliteit vast niet minder op.
14-12-2010, 13:14 door Anoniem
Door Syzygy: maar als iemand voor de eerste keer een moord pleegt of een ander ernstig vergrijp waar dodelijke slachtoffers bij vallen of personen ernstig letsel oplopen en dan wel DNA en/of vingerafdrukken achterlaat dan is de dader wel een stuk makkelijker te traceren.

Nee, want anders dan bij DNA is de nauwkeurigheid van vingerafdrukken zeer slecht. Als alle Nederlanders in de database staan en men doet een 1:n zoekactie, dan vindt hij enkele tien- of honderduizenden hits. Dat is in de opsporing niet bruikbaar.

Peter
07-02-2011, 17:59 door Anoniem
Ik was tot vandaag niet (goed) op de hoogte van deze kwestie - maar toen ik vandaag mijn paspoort moest vernieuwen schrok ik erg van 't feit dat ik mijn vingerafdrukken moest afgeven.

Op mijn vraag "waar worden deze gegevens voor gebruikt en waar en hoe lang worden deze gegevens opgeslagen?" was het anwoord van de gemeente-ambtenaar: "Dat is voor op/in het paspoort (...) maar waar ze verder opgeslagen worden weet ik niet".

Uit het artikel en de discussie hierboven begrijp ik dat mijn vingerafdrukken in elk geval (gelukkig) niet zo maar bij opsporingszaken gebruikt mogen worden, want ik heb helemaal geen zin om geconfronteerd te worden met 't feit dat mijn vingerafdrukken op de roltrap van het Centraal Station in Amsterdam gevonden zijn vlak nadat daar iemand vermoord/beroofd/verkracht is!

Ik vind dit wel degelijk zeer verontrustend. Hoe kan ik de rechtszaak tegen die Paspoortwet moreel en financieel steunen?

mvrgr,
Lambert Wolterbeek
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.