ICT-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.
Vraag: Onlangs werd de computer van een kennis overgenomen door ransomware, wat een strafbaar feit is. Daar wilde ik bij de politie vervolgens aangifte van doen, maar de agent aan de balie wilde de aangifte niet opnemen. Is de politie niet verplicht om ook aangiftes van ransomware op te nemen?
Antwoord: Software zoals Cryptolocker wordt wel ransomware ("gijzelsoftware") genoemd. Dergelijke software wist geen gegevens maar versleutelt ze, zodat ze onbruikbaar zijn totdat de juiste sleutel wordt ingevoerd. De verspreider van deze software geeft de sleutel pas af nadat de eigenaar van de gegevens heeft betaald. Dit is strafbaar (art. 350a lid 1 Strafrecht), met maximaal 2 jaar cel.
Van strafbare feiten kun je aangifte doen. De politie is verplicht deze op te nemen (art. 165 lid 6 Strafvordering): "Tot het ontvangen van de aangiften bedoeld in de artikelen 160 en 161, zijn de opsporingsambtenaren, en tot het ontvangen van de aangiften bedoeld in artikel 162, de daarbij genoemde ambtenaren verplicht."
In de praktijk wordt het opnemen van aangiftes rond computercriminaliteit nogal eens geweigerd. De reden hiervoor lijkt te zijn dat men direct vermoedt dat de pakkans nul is, bij ransomware geen gekke gedachte. En waarom tijd verspillen aan een volstrekt kansloze aangifte?
Wie voet bij stuk houdt, kan het vaak wel voor elkaar krijgen dat de aangifte wordt opgenomen. De kans is alleen erg groot dat deze vervolgens direct wordt geseponeerd, oftewel terzijde gelegd en verder geen actie.
Wordt een aangifte geseponeerd, dan kun je in theorie via het gerechtshof (een artikel 12-procedure) afdwingen dat het OM er alsnog naar kijkt. Maar als er wordt geseponeerd wegens gebrek aan aanknopingspunten of bewijs, dan is de kans natuurlijk klein dat dat alsnog een heel succesvolle procedure wordt.
De praktijk leert mij dat het eigenlijk geen zin heeft om die kant op te gaan. Je kunt zelf vaak ook al redelijk aanvoelen dat opsporing hem niet gaat worden, en in dat geval zal de politie er ook weinig zin in hebben. Ik zou willen dat het anders was, maar ja.
Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.