Ict-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.

Vraag: Ik vroeg mij af in hoeverre uitlatingen van bedrijfsaccounts op forums ‘bindend’ zijn, in de zin dat consumenten bedrijven kunnen houden aan hun uitlatingen op forums waar men zich als bedrijf presenteert. Dit zie je wel bij Klacht.nl en dergelijke forums. Stel dat men vanaf zo’n account bijvoorbeeld zegt dat iets vergoed zal worden, zonder overleg met de bevoegde directie. Is dat dan bindend, zo’n informeel bericht?

Antwoord: Mensen denken nog wel eens dat iets alleen bindend is wanneer het officieel door een bij de KVK aangewezen bevoegd persoon is gedaan. Dat is niet waar. Wat zo’n persoon zegt binnen zijn bevoegdheid is zeker bindend, maar uitingen daarbuiten kunnen ook bindend zijn. Tot een toezegging van een stagiair aan toe, die eigenlijk helemaal niets mag zeggen.

De hoofdregel over bindendheid is artikel 3:35 BW, dat bepaalt dat de wederpartij een uitlating als bindend kan beschouwen als hij dat onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijze mocht doen. Specifiek over spreken namens een ander is artikel 3:61 BW, dat bepaalt dat:

Is een rechtshandeling in naam van een ander verricht, dan kan tegen de wederpartij, indien zij op grond van een verklaring of gedraging van die ander heeft aangenomen en onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijze mocht aannemen dat een toereikende volmacht was verleend, op de onjuistheid van deze veronderstelling geen beroep worden gedaan.

Oftewel: als de ‘ander’ – het bedrijf dus – de indruk heeft geschapen dat deze persoon namens het bedrijf dit mocht zeggen, dan mócht hij dit en dan is het bindend voor het bedrijf. Ongeacht wat de KVK zegt of wat er intern is afgesproken.

In theorie kan dus een stagiair een bedrijfsaccount maken zonder overleg en allerlei toezeggingen gaan doen die bindend zijn, terwijl het bedrijf daar geen weet van heeft. De enige bescherming voor het bedrijf is dat dit pas geldt als zij iets gedaan hebben waardoor de indruk werd gewekt dat de stagiair het mocht zeggen. Maar volgens mij zit je daar al snel aan: als iemand een als zodanig aangewezen bedrijfsaccount neemt, daar een logo et cetera op zet en dan in taal en uitingen communiceert als het bedrijf, dan denk ik dat je als bedrijf er wel aan hangt. Ook als je er feitelijk niets van wist.

Begin augustus werd een vonnis gewezen over dit onderwerp in het kader van telefonische acquisitie. De Nationale Zorggids had gebeld met een psychologie-praktijk, waar een stagiair had opgenomen en zich had voorgesteld als assistent van de psycholoog. De verkoper smeerde haar een vermelding in de gids aan, waarna zij bevestigde dat de psycholoog dit wilde en akkoord was. Dat bleek bij de rechter bindend op de praktijk, ook al mocht de stagiair zich helemaal niet zo voorstellen en was er niet eens overleg geweest over de wenselijkheid van de vermelding. De zakelijke telefoon van het bedrijf opnemen en dan zeggen dat je bevoegd bent, is dus al een heel eind genoeg om je werkgever te binden aan van alles en nog wat.

Uiteindelijk komt het altijd neer op een afweging van de omstandigheden, hoe geloofwaardig was dit bedrijfsaccount, en hadden mensen kunnen zien dat dit een neppert met een gevonden logo was? Hier is helaas geen algemeen antwoord op te geven, maar specifiek wanneer het account door een medewerker of stagiair is opgezet dan denk ik dat je er eigenlijk altijd aan vastzit. Of het nu de bedoeling was of niet.

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.