Rechtspraak: schenden medisch beroepsgeheim voor data-inzage alleen na toetsing
Het wetsvoorstel voor elektronische gegevensuitwisseling in de zorg, waardoor zorgverleners zich niet op hun beroepsgeheim mogen beroepen wanneer wetshandhavers medische gegevens willen inzien, moet worden aangepast zodat een rechter eerst toetst of dit noodzakelijk is. Dat adviseert de Raad voor de rechtspraak in een wetgevingsadvies over de voorgestelde wet.
De wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg verplicht zorgverleners om gegevens in ieder geval digitaal uit te wisselen. De Raad heeft echter kritiek op het wetsvoorstel en adviseert minister Van Ark van Medische Zorg en Sport in een brief om twee aanpassingen door te voeren (pdf).
Mocht het wetsvoorstel in de huidige vorm worden aangenomen, krijgen wetshandhavers, zoals de inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, namelijk ook de bevoegdheid een woning die onderdeel uitmaakt van een zorginstelling zonder toestemming van de bewoners binnen te treden om gegevens te verzamelen. De inzet van deze bevoegdheid moet duidelijker worden omkaderd, adviseert de Raad.
"In het Wetsvoorstel is niet uitdrukkelijk ingegaan op de verhouding tussen deze vereisten en het betreden van een woning zonder toestemming van de bewoner op grond van het voorgestelde artikel", schrijft de Raad in de brief aan de minister. "Het binnentreden van een woning zonder dergelijke toestemming is een ingrijpende bevoegdheid die inbreuk maakt op de grondwettelijke bescherming van het huisrecht."
Beroepsgeheim
Daarnaast heeft de Raad vragen over de uitzondering op het verschoningsrecht, die volgt uit het wetsvoorstel. Hierdoor mogen zorgverleners zich niet op hun beroepsgeheim beroepen wanneer wetshandhavers medische gegevens willen inzien. Iets wat volgens de Raad alleen zou mogen na toetsing van een rechter.
"Gelet op het gewicht van het beroepsgeheim acht de Raad deze ingrijpende bevoegdheid onvoldoende specifiek ingekaderd waardoor te weinig waarborgen voor een terughoudende toepassing daarvan zijn gegeven. Verder blijkt uit het Wetsvoorstel niet in hoeverre rechtsbescherming openstaat tegen de verplichting om het beroepsgeheim te doorbreken", laat de Raad aan de minister weten.
De Raad voegt toe dat de impact van het wetsvoorstel op burgers in de praktijk beperkt lijkt te zijn tot speciale type woningen en situaties. Toch mag de grondwettelijke bescherming van het huisrecht en het medisch beroepsgeheim niet te gemakkelijk worden uitgehold. De minister wordt dan ook geadviseerd om het wetsvoorstel op deze punten aan te passen en duidelijke kaders te stellen voor het schenden van het huisrecht en medisch beroepsgeheim.
Fijne, toegankelijke zorg, zonder een onnodig risico op zorgmijders.
Gelukkig hebben we in dit tijdsgewricht aan goede zorg niet zo ontzettend veel behoefte. Dus toe maar. Negeer dat advies maar.
Met welk doel is dit dan opgesteld. Wat hadden ze voor ogen?
Want eerlijk gezegd werd ik er niet veel wijzer van.
Dat speelt inderdaad mee. Er mag inderdaad als voorwaarde gesteld worden dat de overheid een betrouwbare partner met de gegevens is die aan ze toevertrouwd worden. En er mag inderdaad gesteld worden dat het niet nakomen van hun deel van de betrouwbaarheid kan leiden tot - met terugwerkende kracht - ontbinding van het toevertrouwen van gegevens. Anders heeft de pretentie van een betrouwbare overheid geen zin. Als een meerderheid van de bevolking vindt dat de overheid haar taak van betrouwbare partner niet nakomt, blijf je als overheid nergens. Er zijn dan zo veel middelen om verhaal te halen, variërend van wegstemmen tot (al dan niet op grond van internationale verdragen met terugwerkende kracht) strafrechtelijk laten vervolgen.
Maar dat is niet wat hier speelt. Het gaat om twee totaal verschillende dingen: Het huisrecht en het medisch beroepsgeheim. En - zoals gewoonlijk - is dan van belang waarom die er zijn.
Ik concentreer me even op het Medisch Beroepsgeheim. Uit https://lionarons.syveon.com/public/files/VWS%20medisch%20beroepsgeheim%20factsheet(1).pdf:
Het lijkt me dus onverstandig om daar aan te tornen. Met name ook vanwege het laatstgenoemde punt, namelijk hoe zit het met besmettelijke ziekten of andere klachten die vervolgens weer een invloed op anderen hebben? En dat kan best ver gaan. Wat als iemand met een onbehandelde hartklacht onder het rijden overlijdt of onwel wordt en de onbestuurde auto wie weet waar op inrijdt? Moeten we de kans op dat soort offers willen brengen?
Het huisrecht hier leidt tot een bizarre situatie. Dat blijft blijkbaar van kracht, tenzij het huis onderdeel is van een zorginstelling, wat op zijn zachtst gezegd een vreemd onderscheid is.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.
Specialiseer je in Forensisch ICT
Online informatieavond 19 november
Wil jij je specialiseren in digitaal forensisch onderzoek? Je kennis verbreden en tech-nische vaardigheden ontwikkelen? Ontdek de cursus- en opleidingsmogelijkheden van Hogeschool Leiden:
- Bachelor Informatica Forensisch ICT (deeltijd)
- Master Digital Forensics (vol- en deeltijd)
- Module Mobile Forensics
- Module Data Analytics
Interesse? Meld je aan!
Information Security Officer (2fte)
Een uitdagende rol waarbij jij, op basis van security, de vertaalslag maakt tussen business en IT en direct bijdraagt aan de veiligheid van informatie binnen de gemeente Almere. Dat is in een notendop waar jij als Information Security Officer mee bezig bent. Interesse gewekt? Door groei van de organisatie zijn we op zoek naar twee nieuwe collega’s.
Cybersecurity Trainer / Streamer
Toe aan een nieuwe nieuwe job waarmee je het verschil maakt? In de Certified Secure trainingen laat je deelnemers zien hoe actuele kwetsbaarheden structureel verholpen worden. Ook werk je actief mee aan de ontwikkeling van onze gamified security challenges. Bij het maken van challenges kom je telkens nieuwe technieken tegen, van Flutter tot GraphQL, van Elastic Search tot Kubernetes.
