Nederlandse ziekenhuizen zijn voor hun elektronisch patiëntendossier (EPD) sterk afhankelijk van hun huidige leverancier en deze vendor lock-in is uiteindelijk nadelig voor patiënten, zo stelt de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De toezichthouder startte vorig jaar een onderzoek naar de 'leveranciersklem' van ict-bedrijven in de zorgsector.
In juni van dit jaar kondigde de ACM aan dat het met een een leidraad komt om de verplichtingen voor ict-leveranciers en andere marktpartijen te verduidelijken. Hierbij heeft de toezichthouder ervoor gekozen zich in eerste instantie te richten op de markt voor ziekenhuisinformatiesystemen (ZIS) en elektronische patiëntendossiers.
Zo heeft de ACM de lopende contracten tussen ziekenhuizen en hun ZIS/EPD-leverancier opgevraagd en geanalyseerd. De eerste analyse van deze contracten en gesprekken bevestigen het initiële beeld van de ACM dat ziekenhuizen sterk afhankelijk zijn van hun huidige ZIS/EPD-leverancier. Overstappen naar een ander ZIS/EPD-systeem is ingewikkeld en kostbaar. Dit geeft leveranciers een sterke positie, aldus de toezichthouder.
Nederlandse ziekenhuizen gebruiken ZIS/EPD-systemen van vier leveranciers: Cerner/SAP (i.s.h.med/IS-H), ChipSoft (HiX), Epic (Epic) en Nexus (Nexus). Een enkel ziekenhuis gebruikt nog geen geïntegreerd ZIS/EPD-systeem maar gebruikt deelsystemen van verschillende aanbieders. ChipSoft is met 51 ziekenhuizen marktleider, gevolgd door Epic dat in 11 ziekenhuizen wordt gebruikt. De overige ziekenhuizen beschikken over een systeem van Nexus (7) of Cerner/SAP-systeem (5).
Volgens de ACM kan een vendor lock-in allerlei nadelige gevolgen hebben. Een sterke positie kan nadelig voor interoperabiliteit zijn, waardoor overstapkosten toenemen en uitwisseling van gegevens tussen zorginstellingen minder goed tot stand komt. Ook kan het zorgen voor onredelijke technische of contractuele beperkingen voor de gebruikers van de systemen.
Een ander nadeel zijn mogelijk hogere tarieven en hindert het nieuwe toetreders tot de markt. "Deze gevolgen hebben een negatief effect op de zorgkosten en innovatie. Uiteindelijk is de patiënt de dupe van een vendor lock-in door inefficiënte of lagere kwaliteit van zorg", zo stelt de ACM. De toezichthouder benadrukt dat goedwerkende ict-markten in de zorg een noodzakelijke voorwaarde zijn voor een duurzaam zorginformatiestelsel.
"Het stelt zorgverleners in staat digitale gegevens veilig en betrouwbaar uit te wisselen, geeft mensen de regie over hun eigen zorgdata en bevordert innovaties. Dat is nodig om ook in de toekomst goede zorg te kunnen leveren en gezondheid te bevorderen", aldus de toezichthouder. Die hoopt halverwege volgend jaar de "Leidraad ICT in de zorg" aan te kunnen bieden.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.