NL-Alert alleen is onvoldoende als alerteringssysteem voor het waarschuwen van burgers, zo blijkt uit twee onderzoeken. Begin vorig jaar meldde toenmalig minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid dat het kabinet het luchtalarm eind dit jaar door NL-Alert wil vervangen. Volgens de bewindsvrouw is het onderhoud van het luchtalarm kostbaar en heeft NL-Alert een groter bereik.

Vervolgens nam de Tweede Kamer een motie aan om het luchtalarm te behouden. Mede naar aanleiding van deze aangenomen motie werd er opdracht gegeven voor het uitvoeren van twee onderzoeken. Het ministerie van Justitie en Veiligheid onderzocht samen met het ministerie van Defensie wat een scenario van hybride oorlogsvoering voor alertering in Nederland betekent en of NL-Alert in dat geval volstaat. Tevens werd onderzocht wat er nodig is op zogenaamde hoog risicolocaties.

Beide onderzoeken zijn nu gepubliceerd. "NL-Alert, als alerterings- en informatiemiddel alleen, volstaat in tijden van vrede, maar niet in het geval van het geschetste scenario van militaire dreiging", zo laat het eerste onderzoek weten. " Uit de analyse komt naar voren dat in geval van (hybride) militaire dreiging altijd meerdere systemen en communicatiemiddelen benodigd zijn om burgers voldoende te kunnen alerteren en om redundant te zijn in geval van uitval van één van de systemen." Volgens de onderzoekers is NL-Alert als systeem beveiligd, maar niet feilloos.

In het geval één telecomprovider uitvalt zal een groot deel van de burgerbevolking geen NL-Alert ontvangen, merken de onderzoekers op. Het luchtalarm kan in dit scenario als enige alerteringsmiddel snel ingezet worden. Een nadeel is dat het niet mogelijk is om een specifieke boodschap of een handelingsperspectief mee te geven, voegen de onderzoekers toe. Daarnaast stellen de onderzoekers dat er in de keten van het versturen van NL-Alert kwetsbaarheden zitten, waarnaar nu onderzoek loopt om die te verhelpen.

"Naast NL-Alert is/zijn aanvullende alerteringssyste(e)m(en) mogelijk, maar vooral ook nodig om de robuustheid van alertering te waarborgen in geval van militaire dreiging. Gezien het veel genoemde uitgangspunt om meerdere systemen naast elkaar in te zetten, is het raadzaam om meer dan één aanvullend systeem te gebruiken", laten de onderzoekers verder weten. Als mogelijke opties noemen de onderzoekers dan de inzet van sirenes zoals het luchtalarm of de inzet van regionale calamiteitenzenders via de FM-frequentie.

Hoog risicolocaties

Het tweede onderzoek naar het waarschuwen bij hoog risicolocaties komt ook tot de conclusie dat NL-Alert alleen niet genoeg is. "Hoewel NL-Alert een afdoende middel is in veel situaties, kan het zelfstandig nog niet voldoen aan de behoefte aan directe alarmering en alertering op specifieke hoog risicolocaties", aldus de onderzoekers. Het luchtalarm voldoet wel aan de eisen die voor hoog risicolocaties worden gesteld, namelijk directe alarmering, éénduidig handelingsperspectief en beperkte invloed van externe factoren.