image

SCP: digitalisering kan sociale samenhang samenleving aantasten

vrijdag 14 februari 2025, 11:30 door Redactie, 8 reacties

De steeds verdergaande digitalisering kan ongelijkheid en individualisering doen toenemen en de sociale samenhang van de samenleving aantasten, aldus het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in een nieuw rapport. Volgens het SCP probeert de overheid met het huidige digitaliseringsbeleid iedereen toegang te geven tot digitale technologieën en middelen; vooral mensen die die toegang zonder hulp niet of slechts beperkt hebben.

"Uitgangspunt daarbij is dat iedereen mee moet kunnen doen aan de digitale samenleving. Deze insteek is begrijpelijk, maar zorgt ook voor een blinde vlek", aldus het Planbureau. "Een digitaliseringsbeleid dat er vooral op is gericht digitale toepassingen voor iedereen toegankelijk te maken en de digitale vaardigheden van mensen te versterken, is vanuit het perspectief van cohesie slechts beperkt effectief. Dergelijk beleid kan zelfs mislukken, omdat het de wortels van digitale ongelijkheid onvoldoende in beeld heeft."

Het SCP stelt dat digitalisering de sociale ongelijkheid kan vergroten, wat op zijn beurt de sociale samenhang verder verzwakt. Daarnaast kan digitalisering het proces van individualisering versterken, wat voor grotere afstanden tussen mensen kan zorgen en hun verbondenheid aantasten. "Net als in het geval van sociale en digitale ongelijkheid, kan digitalisering de effecten van individualisering aanjagen. De mogelijke negatieve gevolgen van individualisering voor de cohesie verdienen voor de toekomst meer aandacht."

In het rapport doet het Planbureau verschillende aanbevelingen voor het digitaliseringsbeleid om zo op toekomstige ontwikkelingen te kunnen anticiperen. Zo moet de overheid ook de schaduwkant van individualisering zien. "Het proces van individualisering oefent vanuit verschillende kanten grote invloed uit op de sociale verbindingen in de samenleving. Deze verschillende kanten moeten in het beleid meer aandacht krijgen, ook omdat de voortschrijdende digitalisering het proces van individualisering versterkt."

Het SCP voegt toe dat digitalisering veel aspecten van het leven van mensen raakt en op lange termijn grote invloed kan hebben op de sociale samenhang in het land. "Met een breder digitaliseringsbeleid zijn de gevolgen van digitalisering beter te begrijpen en aan te pakken."

Reacties (8)
14-02-2025, 11:46 door Anoniem
Een bredere focus laat meer samenhang zien, een goede zaak om dit te belichten.
Op zich fijn dat het Sociaal Cultureel Planbureau nu met een rapport komt waarin dingen staan die verschillende mensen (waaronder ik) al vele jaren roepen, maar die steevast werden en worden genegeerd.

Al een jaar of vijf geleden wees ik erop dat "digitale inclusiviteit" zoals de overheid en digitaliseringslobbies die opvatten en waarop ze aansturen, in feite neerkomt op "digitale gevangenschap".

De coronacrisis heeft daarna laten zien welke ingrijpende psychische en sociale gevolgen het heeft als mensen fysiek van elkaar gescheiden worden gehouden en alleen nog maar via internet met elkaar mogen communiceren (psycho-sociaal isolement).

Een ander voorbeeld is wat er gebeurt nu dating van mensen zich grotendeels verschoven heeft naar "digitale ontmoetingsplekken" (datingsites). Dit heeft ook de mores van het daten veranderd. Inmiddels knappen steeds meer mensen daarop af (tot verdriet van datingsites die hun winsten zien afnemen)..

De onveiligheid van digitale communicatie met banken komt ook steeds meer in het nieuws, als het gaat om spoofing, helpdeskfraude en dergelijke. De onveiligheid zit hem dan in het elimineren van de veiligheid die fysieke nabijheid en herkenbaarheid van betrouwbare bankmedewerkers op een specifieke, fysieke locatie (bankfiliaal) oplevert.

Etc. etc.

M.J.
14-02-2025, 12:13 door Anoniem
Een digitaliseringsbeleid dat er vooral op is gericht digitale toepassingen voor iedereen toegankelijk te maken
Dan zal je met vrije software moeten beginnen. Dat is toch echt de basis. Gesloten software geeft die gelijke toegankelijkheid niet. Beiden zijn bewezen. De lobby van de Borg is blijkbaar zo sterk dat al die ransomware op de koop wordt toegelaten.
14-02-2025, 12:24 door Anoniem
SCP: digitalisering kan sociale samenhang samenleving aantasten

No shit, Sherlock.

Niet "kan aantasten", maar "is al lagere tijd aan het aantasten".


Kijk naar de effecten van Sociale Media op de samenleving:
Mensen zitten opgesloten in hun bubbels van gelijkgestemden.
Ze zijn niet sociaal (pun intended) verbonden met hun omgeving.
Ze staren alleen nog maar op hun schermpje.
Scholen gaan de goede kant op met hun telefoonverbod. Nu de rest van de samenleving nog.


Maar het sturen op individualisme zie je ook in de politiek terug.
Er wordt aangestuurd op: de zelfredzaamheid van burgers, individuele pensioenpotjes (met een onzekere garantie wat je straks werkelijk krijgt), ZZP-ers ipv vast dienstverband (geen band meer met de zaak of de collega's), en alle dienstverlening zo veel mogelijk digitaal. Je zou eens menselijk contact hebben met elkaar. Het idee al.
Dat de TK niet alles digitaal doet, snap ik eigenlijk niet. Als het zo goed is voor de burgers, waarom dan niet voor de politici?
(En dan kan de verbouwing zo lang duren als men wil. Niemand die het gebouw mist.)


Het is goed dat het SVP dit na jaren eindelijk onderkent.
Nu de politieke digitaliserings-fanaten in het kabinet en de Tweede Kamer nog aan boord krijgen.
14-02-2025, 13:40 door Anoniem
Geen woord teveel aan dat de sociale samenhang kan wijzigen. Niet in de laatste plaats doordat vicepresident Vance eergisteren halverwege bij zijn speech tijdens een AI top in Parijs zei dat AI niet alleen een aangelegenheid zal worden van mensen achter hun toetsenbord maar óók de wereld van atomen zal veranderen. Oftewel het zal alle levende wezens veranderen.
14-02-2025, 18:55 door Anoniem
Hoe laat zetten die de wekker? Ik denk dat ik ook nog wel een hele partij open deuren kan leveren voor ze. Dan hoeven ze ze niet eens meer in te trappen.
15-02-2025, 02:46 door Anoniem
Komen ze nu mee. Had dat in 2001 tot speerpunt van het beleid gemaakt. Maar toen was het nog zo'n leuk spelletje van de overheid, je offline gedragingen meten voor het sociaal model van de toekomst, met je offline laten horen en zien wat je gisteren gelezen op je computer gelezen had.
Gisteren, 09:38 door Anoniem
De openbare bibliotheek vormt een vangnet, een levenslijn in een maatschappij waarin alles digitaal is. Banken trekken zich terug op internet. Onlangs sloot in het Utrechtse stadje Woerden alweer een bankfiliaal permanent de deuren, de plaatselijke ABN Amro. In de bibliotheek weten ze: nu komen nog meer kwetsbare klanten bij ons om hulp vragen.

Er is een ‘DigiD-cursus’. Naast een rolkar met thee en koffie zitten vrijwilligers klaar. Daar is Rob, programmeur van beroep, officieel met pensioen, maar hij werkt toch nog, daarnaast doet hij de bibliotheek er ook bij. Hij helpt een mevrouw. Haar DigiD moet geactiveerd, ‘voor morgen, anders is de brief niet meer geldig’.

https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/de-moderne-bibliotheek-is-de-laatste-reddingsboei-voor-wie-niet-kan-internetbankieren~bf87e672/
Reageren
Ondersteunde bbcodes
Bold: [b]bold text[/b]
Italic: [i]italic text[/i]
Underline: [u]underlined text[/u]
Quote: [quote]quoted text[/quote]
URL: [url]https://www.security.nl[/url]
Config: [config]config text[/config]
Code: [code]code text[/code]

Je bent niet en reageert "Anoniem". Dit betekent dat Security.NL geen accountgegevens (e-mailadres en alias) opslaat voor deze reactie. Je reactie wordt niet direct geplaatst maar eerst gemodereerd. Als je nog geen account hebt kun je hier direct een account aanmaken. Wanneer je Anoniem reageert moet je altijd een captchacode opgeven.