Het kabinet zal een motie van de Partij voor de Dieren die oproept tot het in stand houden van end-to-end encryptie uitvoeren en Europese voorstellen die end-to-end encryptie onmogelijk maken niet steunen. Wel blijft wetenschappelijk onderzoek naar het verkrijgen van toegang tot versleuteld materiaal mogelijk. Dat laat minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid in een brief aan de Tweede Kamer weten.
Naar aanleiding van plannen van de Europese Commissie, die onder andere chatdiensten wil verplichten om alle berichten van hun gebruikers te controleren, besloot Kamerlid Van Raan van de Partij voor de Dieren een motie in te dienen die de regering oproept om end-to-end encryptie in stand te houden en Europese voorstellen die dat onmogelijk maken niet te steunen. De motie werd met 128 stemmen voor en 22 stemmen tegen aangenomen. Alleen het CDA, ChristenUnie en de SGP stemden tegen.
In een reactie op de motie zegt Yesilgöz dat de regering die zal uitvoeren. "Echter, zoals geschetst in het Commissiedebat Online veiligheid en cybersecurity, is dit niet zonder dilemma’s", voegt ze toe. Tijdens het debat liet de minister weten dat ze haar hoop op een "unicorn" heeft gevestigd, een technische oplossing die toegang tot versleuteld materiaal mogelijk maakt. Volgens de minister stelt encryptie kwaadwillenden in staat om de inhoud van hun communicatie buiten het zicht van de opsporings-, inlichtingen- en veiligheidsdiensten te houden.
"Deze diensten geven regelmatig aan dat dergelijke informatie vrijwel altijd van encryptie is voorzien en steeds lastiger blijkt, en vaak onmogelijk, om deze te doorbreken. Dat belemmert de diensten in hun wettelijke taak de samenleving veilig te maken", aldus Yesilgöz. Het probleem is volgens de minister de afgelopen jaren steeds groter geworden, onder meer door het gebruik van chatapps die standaard end-to-end versleuteld zijn en dat aanbieders van chatdiensten niet verplicht zijn afgetapte communicatie onversleuteld aan te leveren, zoals bij telecomproviders het geval is.
Geregeld stellen experts dat deze voorstelling van zaken niet klopt, omdat inlichtingendiensten in een "gouden eeuw van surveillance" leven. Het aftappen van versleutelde berichten is lastiger geworden, maar zoveel andere vormen van surveillance zijn tegenwoordig veel eenvoudiger. Daarnaast kan de metadata die wel beschikbaar is vaak zeer veel informatie over het privéleven van iemand prijsgeven en met wie, wanneer en op welk moment er is gecommuniceerd.
Eerder stelde de Cyber Security Raad (CSR) in zijn advies over alternatieven voor het beperken van encryptie dat op korte dan wel middellange termijn geen oplossingen te verwachten zijn die aan alle verschillende belangen volledig tegemoet kunnen komen. "Alternatieven voor het beperken van encryptie zijn daarom zeer wenselijk. In de uitvoering van de motie-Van Raan en in opvolging van het advies van de CSR zal ik mij namens het kabinet sterk inzetten voor alternatieve mogelijkheden die encryptie niet aantasten", laat de minister verder weten. Wel zal er onderzoek worden gedaan naar technische oplossingen voor de toegang tot informatie voor de opsporings-, inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Yesilgöz sluit haar brief af door te stelen dat het kabinet de motie zal uitvoeren en voorstellen die end-to-end encryptie onmogelijk maken niet zal steunen. "Ons gezamenlijke standpunt om end-to-end-encryptie niet onmogelijk te maken zal ik actief in de EU uitdragen, ook in het kader van het voorstel voor een verordening ter voorkoming en bestrijding van seksueel kindermisbruik. Ondertussen blijft wetenschappelijk onderzoek naar rechtmatige toegang tot versleuteld materiaal mogelijk en gaat onze zoektocht naar mogelijkheden tot het verkrijgen van informatie voor het tegengaan en opsporen van strafbare feiten en het beschermen van de nationale veiligheid door."
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.