Een aantal EU-lidstaten vindt de invoering van chatcontrole, waarbij chatberichten van burgers worden gecontroleerd, heel belangrijk. Dat stelt minister Van Weel van Justitie en Veiligheid, die tevens opmerkt dat het in de praktijk niet veel uitmaakt of Nederland tegen een dergelijk voorstel stemt of zich van stemming onthoudt. De bewindsman deed zijn uitspraken vorige week tijdens een debat van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.

Eerder deze maand werd bekend dat een geplande stemming over het invoeren van chatcontrole opnieuw van de Europese agenda was gehaald, omdat er nog altijd een blokkerende minderheid is. Aanleiding dat EU-voorzitter Hongarije dit deed was de bekendmaking van het Nederlandse standpunt over de maatregel. Minister Van Weel maakte twee weken geleden bekend dat Nederland zich tijdens een eventuele stemming van stemming zal onthouden.

"In de praktijk maakt het voor de weg van dit voorstel niet uit. Actief onthouden is wat wij nu doen. We maken dus kenbaar dat wij bezwaren hebben tegen de verordening in haar huidige vorm. Dat zorgt ervoor dat wij deel zijn van de blokkerende minderheid, als die er nog is, tegen dit voorstel. Voor de route die dit voorstel gaat volgen maakt het niet uit of wij zeggen "wij zijn ronduit tegen dit voorstel" of "wij onthouden ons actief". Het gaat niet door met Nederlandse steun", stelde Van Weel.

De minister voegde toe dat het hier om een besluit met gekwalificeerde meerderheid gaat. "Als er een gekwalificeerde meerderheid is los van Nederland, kan dit voorstel nog steeds doorgaan naar de volgende fase. Daarbij maakt het dus niet uit of wij tegenstemmen of ons onthouden." Tevens liet Van Weel weten dat Nederland met het onthouden van stemming de deur niet volledig dichtgooit naar 'andere creatieve oplossingen of aanpassingen van de verordening.'

Het is volgens de minister mogelijk dat het onderdeel chatcontrole uit het voorstel verdwijnt, maar andere zaken overeind blijven. "Een aantal lidstaten zullen dat heel vervelend vinden omdat die juist heel veel waarde hechten aan het detectiebevel. Maar als dat is wat de einduitkomst is en waar we het compromis met z'n allen kunnen vinden, is dat een van de mogelijkheden." Van Weel merkte ook op dat er met het toevoegen van chatcontrole een "extra kwetsbaarheid" wordt ingebouwd.

Toch is het volgens de minister nog geen feit dat chatcontrole er ook komt. "Stel dat dit voorstel het wel haalt zonder Nederlandse steun met gekwalificeerde meerderheid. Dan nog is het geen feit. Dit is de algemene oriëntatie waar het dan in gaat. Het gaat dan de triloogfase in. Dan komt het in het Europees Parlement, de Commissie en de Europese Raad", merkte Van Weel op. Die stelt dat Nederland pas aan het einde van het EU-wetgevingstraject een finale positie hoeft in te nemen. "Dan wordt er echt gestemd over de verordening en dan pas treedt die in werking. Daar zijn we nu nog lang niet."