Oud-werkgever verwijdert foto niet van website ondanks afspraak wel te doen
Heb jij een interessante vraag op het snijvlak van privacy, cybersecurity en recht? Stuur je vraag naar juridischevraag@security.nl. Elke week geeft ict-jurist Arnoud Engelfriet in deze rubriek antwoord.
Juridische vraag: Op een dag werd besloten dat er foto’s van ons moest worden gemaakt voor op de website. Ik had niet het gevoel veel keus te hebben, maar goed. Begin dit jaar heb ik mijn ontslag ingediend en met de manager per mail vastgelegd; dat wanneer ik uit dienst treed, mijn foto van de website wordt verwijderd. Dat dat zou worden gedaan is toen nadrukkelijk bevestigd. Nu maanden later, staat mijn foto er nog steeds. Wat kan ik doen?
Antwoord: Een uitgemaakte zaak, zou je zeggen: er is gevraagd om verwijdering en verwijdering is toegezegd, dus dan moet dat er gewoon van komen. Hoe je dit juridisch ook speelt – AVG, portretrecht, goed werkgeverschap – het moge duidelijk zijn dat bij een toezegging “dit gaat weg” de foto weg moet, en wel zo snel mogelijk. Maar wat nu als de werkgever had willen zeggen, wij halen geen foto weg? Dan wordt het ingewikkelder, want welke juridische rechten spelen er dan? Allereerst het portretrecht natuurlijk, maar ook de AVG speelt een rol.
Over dat portretrecht speelde in 2019 een zaak van een ex-werknemer op de bedrijfsbus. Die moest eraf, want de werkgever kon niet aantonen toestemming te hebben en na uitdiensttreding heeft de werknemer een redelijk belang zich tegen gebruik te verzetten.
Maar in 2021 won Coolblue als werkgever een vergelijkbare zaak omdat de werknemer rechtsgeldig toestemming had gegeven. Het arbeidscontract had namelijk een expliciete regeling over foto’s mogen maken en gebruiken voor reclame, ook na uitdiensttreding (“Dan hebben we gelukkig de foto’s nog”). Omdat je in een arbeidscontract vrij bent om afspraken te maken, was dat rechtsgeldig.
Ik zeg dat er expliciet bij, omdat vaak ná indiensttreding nog toestemming wordt bedongen, en dat is natuurlijk niét rechtsgeldig. De reden daarvoor laat de vraagsteller mooi zien:
Dit is toen gedaan door iemand, die destijds daar werkte en talent heeft voor fotograferen en photoshop. De foto’s hebben we toen ‘vrijwillig’ laten nemen. Niet op de foto gaan was niet echt een optie.
Je kunt geen toestemming geven als die vrijwilligheid ontbreekt. Dus zonder risico of nadeel “nee liever niet” zeggen. En dit is al heel snel aan de orde bij werkgevers: je wil die promotie, dat vaste contract of zelfs maar die loonsverhoging over drie maanden.
Kun je toestemming intrekken? De auteurswet zegt daar niets over, maar de AVG natuurlijk wel. Maar ook vanuit de redelijkheid en billijkheid zou volgen dat je niet zomaar voor de eeuwigheid toestemming kunt geven voor gebruik van je beeltenis.
De rechter in die Coolblue zaak ging daar ook wel in mee, maar heeft tegelijkertijd ook oog voor de enorme kosten van het overspuiten van al die busjes. Coolblue had al toegezegd het portret niet meer voor nieuwe uitingen te gebruiken, maar per direct alles moeten verwijderen gaat nogal ver gezien de kosten.
Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.
Met toestemming en dus ook in te trekken, enz.
En met toestmeming INCL> marketing, dan bij intrekken toestemming vanaf dat moment niet verder verspreiden gebruiken. maar mocht zo'n fpersoon dus op een auto plakken of in marketing campagne filmpje zitten, dan heeft die pech. dat blijft dan zo, tot volgende versie... of ja pech, daar ging die zelf mee akkoord.
Los van dit alles, als werkgevere moet je eigenlij kweg blijven van toestemming, vooral omdat het eigenlijk niet geheel vrijwilig kan zijn door je relatie met betrokkene.
Uiteindelijk is het dus niet gebeurd (niet op komen dagen op de in mijn agenda gepleurde 'afspraak' om te poseren). Er is later wel veel gedoe met oud-collega geweest die het eigenlijk ook liever niet hadden, maar het niet durfden te zeggen. Uiteindelijk is het zo hoog opgelopen dat de hele site offline gehaald is.
Niet bij dat bedrijf werken had een hoop problemen bespaart gebleven.
Als je ex werkgever je portretrecht niet respecteert, mag je dan omgekeerd wel inbreuk op het merk- en handelsnaamrecht van de ex werkgever maken met je eigen portret?
Om hem nog even scherper te stellen, mag je daar dan ook geld aan verdienen? Want andersom is blijkbaar het zelfde aan de hand. Je ex werkgever steelt je portret, je identiteit, je prive voor later gebruik. Daar mag je althans vanuit gaan als je je overeenkomst opzegt. Wil een werkgever daarna je smoeltje blijven doorverkopen, dan lijkt me toch dat er dan een papiertje over royalties of iets in die richting op tafel zou moeten komen. Komt dat er niet, in hoeverre kun je dan zelf, met je eigen smoeltje, ook omgekeerd weer merk- en handelsnamen gebruiken om in elk geval de rechtmatige emolumenten van je blijkbaar goed verkopend bekkie veilig te stellen? Lijkt me juridisch al relevant sinds de afschaffing van de slavernij. Al moet je altijd open blijven staan voor andere opvattingen.
"Coolblue had al toegezegd het portret niet meer voor nieuwe uitingen te gebruiken, maar per direct alles moeten verwijderen gaat nogal ver gezien de kosten."
Kapstok is uiteraard:
Terrorisme
Kinderporno
Uiteindelijk zullen de kosten gelijk blijven....
Het werkt niet goed, het leidt tot vetes die eindeloos voort blijven woekeren, want het zal maar zelden zo zijn dat de "dader" zijn daad net zo erg vindt als het "slachtoffer" het opvat, en dan komt de vergelding van dat "slachtoffer" geheid als een overreactie over, wat weer een aanleiding geeft om daarop te reageren, ad infinitum. Anders gezegd: oog om oog en tand om tand maakt uiteindelijk iedereen blind en tandeloos. Een onpartijdige derde het oordeel laten vellen, een rechter dus, voorkomt een hoop problemen.
Uiteindelijk is het dus niet gebeurd (niet op komen dagen op de in mijn agenda gepleurde 'afspraak' om te poseren). Er is later wel veel gedoe met oud-collega geweest die het eigenlijk ook liever niet hadden, maar het niet durfden te zeggen. Uiteindelijk is het zo hoog opgelopen dat de hele site offline gehaald is.
Uiteindelijk is het dus niet gebeurd (niet op komen dagen op de in mijn agenda gepleurde 'afspraak' om te poseren). Er is later wel veel gedoe met oud-collega geweest die het eigenlijk ook liever niet hadden, maar het niet durfden te zeggen. Uiteindelijk is het zo hoog opgelopen dat de hele site offline gehaald is.
veel gedoe met oud-collega geweest die het eigenlijk ook liever niet hadden, maar het niet durfden te zeggen.
En dit is dus prcs waarom de grondslag toestemming als werkgever een groot issue is, niet geheel vrijwillig verkregen wat wel de eis is. Kortom, toestemming was ongeldig!
"Coolblue had al toegezegd het portret niet meer voor nieuwe uitingen te gebruiken, maar per direct alles moeten verwijderen gaat nogal ver gezien de kosten."
Kapstok is uiteraard:
Terrorisme
Kinderporno
Uiteindelijk zullen de kosten gelijk blijven....
civiel recht is geen strafrecht .
Maar ook civiel : de rechter is er om ergens tussen de 0 en 100% de knoop door te hakken tussen wat de ene partij eist en wat de andere partij niet wil doen .
De rechter kijkt daarbij naar de wet , en wat er aan afspraken/contracten bestonden tussen de partijen , en wat meer of minder onredelijk is naar de ene of andere partij toe als de zaak in een grijs gebied valt.
Het wordt natuurlijk een rechtzaak _omdat_ de zaak niet helemaal glashelder en keihard vast staat - heel weinig mensen gaan volkomen kansloos procederen .
meneer kop-op-het-busje heeft een belang (gekregen) na afloop van diensttijd om niet meer op het busje te willen staan - maar
al die busjes acuut omkatten is een - best onredelijke - eis voor coolblue. Vooral wanneer meneer smoelwerk daar niet voor wil betalen . En de hele aankoop van zijn portret gebruik was wel goed geregeld.
Dus krijg je deze uitspraak .
Ga jij nou 's echt slim doen, en verzin een civielrechtelijk scenario met terrorisme of kinderporno dat
1) eerst helemaal OK is
2) dan ophoudt om OK te zijn voor degene die eist (einde dienstverband was het voor meneer busje)
3) waarin de gedaagde partij (die de kosten maakt om de boel weg te halen) dat vanwege de kosten liever niet doet
(als ik fors nadenk kan ik _net_ iets verzinnen, hoewel voorwaarde 3- een partij die niet wil slikken en meteen z'n verlies neemt in situatie terrorisme/kinderporno wel een heel rare aanname is . maar ja - zonder dat komt het niet voor de rechter)
Inderdaad, natuurlijk niet.
In wat 'simpeler' gevallen - je eigen incasso doen door iemands eigendommen mee te nemen omdat hij je wat schuldig zou zijn gaat totaal niet vliegen. Dat vergt een rechtszaak, vonnis en deurwaarder die het meenemen en veilen doet.
Het enige wat ietwat in de buurt komt is 'binnen dezelfde transactie' - als je dienst of aankoop niet goed of volledig geleverd is, kun je de betaling, of een deel achterhouden totdat je eruit bent .
Bekend bij huizenkoop, waarin de laatste 10% van de koopsom in depot blijft totdat alle opleverpunten opgelost zijn , bijvoorbeeld.
Een deel van de huur niet betalen totdat de huisbaas een reparatie gedaan heeft komt ook wel voor .
En natuurlijk - mensen die daar ver in gaan kunnen ook voor de rechter komen die dan de knoop moet doorhakken of het terecht was of dat de zeurpiet gewoon moet lappen.
Tijdens de koffiepauze gaven meerdere collega's aan niet op de foto te willen. Maar toen de fotograaf binnenkwam durfde niemand nee te zeggen.
Ik heb natuurlijk geweigerd en kreeg een preek van mijn leidinggevende. Ik heb hem nog een mail gestuurd dat ik op geen enkele foto wens staan ook niet als ik ergens ver op de achtergrond sta. Geen reactie op gehad, wel een leesbevestiging.
Waarom kan een groot bedrijf als Coolblue niet gewoon modellen inhuren voor een fotoshoot? Nu heeft men op het wankele consent gegokt om dit goedkoop met foto's van medewerkers te doen, en had de rechter m.i. best anders mogen oordelen. Voor een dubbeltje op de eerste rij willen zitten..
Waarom kan een groot bedrijf als Coolblue niet gewoon modellen inhuren voor een fotoshoot? Nu heeft men op het wankele consent gegokt om dit goedkoop met foto's van medewerkers te doen, en had de rechter m.i. best anders mogen oordelen. Voor een dubbeltje op de eerste rij willen zitten..
Waarschijnlijk geen jurist , waarschijnlijk vonnis niet gelezen - maar natuurlijk wel de mening dat 'de consent wankel was' en de rechter 'best anders had kunnen oordelen' . Oh ja, we zitten natuurlijk op een technerd forum.
Waarom doe je eigenlijk de aanname dat het om portret recht budget ging als reden voor de keuze om foto's van echte werknemers te gebruiken ?
Juist bij een groot bedrijf zijn dat toch vrij marginale overhead kosten , als het gewoon een 'passende modellenkop' is en geen BN'er of beter.
Bij de (jonge) leeftijd van coolblue en de hele dynamiek van wat ze willen uitstralen geloof ik inderdaad dat als primaire reden hebben om 'echt' te willen zijn, met echte werknemers die op een bus, of filmpje , of jaarverslag cover staan .
(Ik denk ook - als je er bent en je ziet die wervings schermen voor IT - dat de getoonde code echt is wat ze gebruiken of in elk geval gebruikt hebben.)
Dat ik zelf , zou ik er werken , niet voor de zaak op de foto zou willen is wat anders. Maar ik denk dat hun drijfveer 'authenticiteit' is, en niet een paar grijpstuivers voor stockfoto's uitsparen.
Je bent niet ingelogd en reageert "Anoniem". Dit betekent dat Security.NL geen accountgegevens (e-mailadres en alias) opslaat voor deze reactie. Je reactie wordt niet direct geplaatst maar eerst gemodereerd. Als je nog geen account hebt kun je hier direct een account aanmaken. Wanneer je Anoniem reageert moet je altijd een captchacode opgeven.
Specialiseer je in Forensisch ICT
Online informatieavond 19 november
Wil jij je specialiseren in digitaal forensisch onderzoek? Je kennis verbreden en tech-nische vaardigheden ontwikkelen? Ontdek de cursus- en opleidingsmogelijkheden van Hogeschool Leiden:
- Bachelor Informatica Forensisch ICT (deeltijd)
- Master Digital Forensics (vol- en deeltijd)
- Module Mobile Forensics
- Module Data Analytics
Interesse? Meld je aan!
Cybersecurity Trainer / Streamer
Toe aan een nieuwe nieuwe job waarmee je het verschil maakt? In de Certified Secure trainingen laat je deelnemers zien hoe actuele kwetsbaarheden structureel verholpen worden. Ook werk je actief mee aan de ontwikkeling van onze gamified security challenges. Bij het maken van challenges kom je telkens nieuwe technieken tegen, van Flutter tot GraphQL, van Elastic Search tot Kubernetes.
