En terecht.

Waarom zou je iemand er op aankijken als zijn opa of overgroot opa fout is geweest in de oorlog.
Een oorlog die een situatie bracht waarbij geen enkele van is een voorstelling kan maken.

Het gaat over het archief van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). Dat is toch bijzonder interessant voor rechtshistorici en rechtssociologen, rechtsantropologen, die rechtspleging tijdens en na oorlogstijd.

Zo vlak na de speech van Rutte.

Digitale ontsluiting van het archief biedt de onderzoeker nieuwe mogelijkheden op andere zoektermen te kunnen zoeken dan met de oude catalogus mogelijk was.

Er ligt een schat aan informatie open die niet over jouw opa of oma gaat, maar over geografische spreiding van verlinking, aard delicten, continue en discontinue in de uitspraken van de in het archief op naam te vinden rechters en strafeisen van de officieren. De invloed van advocaten etc.

Dat laatste is belangrijk omdat er het een ander leeft in hoofden van mensen over D66 de advocatenpartij uit het Amsterdamse, tot aan de zgn D66 rechters van nu. Namen die in de Nederlandse politieke geschiedenis, elke keer weer blijven opduiken, die van de zgn juristenfamilies.

De rechtspleging heeft vanaf het moment van de bezetting, een ontwikkeling doorgemaakt. Deze is nu ook te onderzoeken, dit in samenhang met in die periode veranderde wetgeving bijvoorbeeld.

Dit zou een welkome aanvulling zijn op wat we weten over het "oorlogsrecht."

Minister Eppo Bruins heeft met een tijdelijke voorziening digitale toegang mogelijk gemaakt, ging dus contrair tegen de waarschuwing van de AP in. En dat is een politieke keuzevrijheid.

Van de website van de Rijksoverheid, nieuwsbericht van 19 december"


https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/12/19/oorlogsarchief-in-tijdelijke-voorziening-digitaal-toegankelijk-bij-nationaal-archief


@waterlelie, een nieuwgierigheidje, maar wat of wie onderzocht je? Biedt de digitale ontsluiting voor jou ook meer mogelijkheden?

Voor de rest weet elke historicus dat je alleen papier en potlood de leeszaal in mee mag nemen.
Mogelijkheid om archiefstukken te mogen kopiëren hangt af van het archiefstuk.
I
k vraag me af of er uitzonderingen gemaakt kunnen worden voor universitair onderzoekers met betrekking tot het maken van kopieën om deze elders te bestuderen.

Ik bedoel: een advocaat neemt toch ook zijn tas mee naar huis?

Bovendien zou het dagelijks een paar stoelen in toch al de kleine studiezaal beschikbaar stellen voor andere belangstellenden.

Je hebt het over het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). Daarvan geeft het Nationaal Archief (NA) aan dat het in januari 2025 volledig openbaar wordt[1]. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft het NA een formele waarschuwing gegeven dat de manier waarop ze dat doen in strijd is met de Archiefwet en de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)[2], omdat de dossiers veel strafrechtelijke gegevens bevatten die ook betrekking kunnen hebben op slachtoffers, getuigen en nabestaanden, waarvan sommigen nog in leven kunnen zijn. Dan schrijven beide wetten voor dat ze niet zomaar openbaar gemaakt mogen worden. Op 6 december heeft minister Bruins van Onderwijs, cultuur en wetenschap (OCW) een kamerbrief gestuurd[3] waarin hij aankondigt op korte termijn met een wetsvoorstel te komen dat het wél mogelijk moet maken, en omdat het kort dag is met AP in gesprek te gaan over hoe tussen 2 januari en het ingaan van de wet toegang ook mogelijk te maken. Dat heeft geresulteerd in een tijdelijke voorziening die door de minister "verre van ideaal" wordt genoemd[4].

[1] https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/zoekhulpen/centraal-archief-bijzondere-rechtspleging-cabr
[2] https://www.autoriteitpersoonsgegevens.nl/actueel/nationaal-archief-gewaarschuwd-om-online-openbaarmaking
[3] https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2024Z20512&did=2024D48374
[4] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/12/19/oorlogsarchief-in-tijdelijke-voorziening-digitaal-toegankelijk-bij-nationaal-archief

@Waterlelie: de eerste twee zinnen van je post heb je letterlijk gekopieerd uit de laatste link. Wat weerhoudt je ervan om even zelf die link op te nemen, expliciet te melden over welk archief je het hebt en wat de volledige achtergrond is, inclusief dat het hier om een tijdelijke voorziening gaat en dat wel degelijk wordt gewerkt aan het wegnemen van de belemmeringen waar je nu last van hebt?

Waarom gelooft u dat iedereen denkt zoals u?

Heeft die dat ooit beweerd dan?

AP: risicoanalyse verplicht voor nieuw plan om oorlogsarchief open te stellen
vrijdag 20 december 2024, 10:22 door Redactie

https://www.security.nl/posting/869890/AP%3A+risicoanalyse+verplicht+om+oorlogsarchief+open+te+stellen

Joh je hebt over een archief en koppelt daar termen als 'goed' en 'fout' aan. Maar een oorlogssituatie is niet rationeel, die mensen hebben keuzes moeten maken die direct impact hadden op (een verschrikkelijke) dood of leven. Onze rationele benadering over wat in die situatie, 80 jaar geleden, volgens ons 'goed' of 'fout' past helemaal niet. Wij kunnen echt geen enkele voorstelling maken van de omstandigheden in die tijd.

Zoals Anoniem van 05:34 schrijft: "Dat laatste is belangrijk omdat er het een ander leeft in hoofden van mensen over D66 de advocatenpartij uit het Amsterdamse, tot aan de zgn D66 rechters van nu. Namen die in de Nederlandse politieke geschiedenis, elke keer weer blijven opduiken, die van de zgn juristenfamilies." Deze anoniem is dus iemand die bijvoorbaat al een zeer gekleurde mening heeft. Strafmaatregelen die gericht zijn op gedragsverandering in plaats van vergelding komen voort uit de 'progressieve' hoek. GroenLinks is net zo progressief als D66, maar D66 heeft van 1995 tot 2003 deel uitgemaakt van de regering. Conservatieven die deze periode hebben meegemaakt zullen dan ook wel een D66-label toekennen aan rechters die 'milde' taakstraffen of therapie eisen in plaats van gevangenisstraf.

En zolang we niet rationeel kunnen kijken, en anderen de schuld geven van ons kennelijk miserabele leven, is openbaring van dat archief een slecht idee.

Wat ik nog heb vergeten te noemen, is dat het inzien van deze onder embargo van openbaarheid vallende stukken van het CABR alleen onder toezicht (een bewaker dus) kunnen worden ingezien. Concreet betekend dit dat daar in de leeszaal misschien voor 5 a10 mensen tegelijkertijd mogelijk is. Het is niet alleen bedoelt om te voorkomen dat er fotokopieën worden gemaakt, maar ook te voorkomen dat er stukken worden ontvreemd. Dit is zeker in het verleden gebeurt, toen de stukken niet digitaal maar in authentieke vorm ter inzage konden worden bekeken. Duidelijk zal zijn, dat de openbaarheid van het CABR alleen maar in theorie bestaat, terwijl vanaf 1 januari 2025 dit online voor al deze archiefstukken mogelijk zou zijn. De nachtmerrie voor een groot deel van de bestuurlijke elite!

Er wordt nu een worst van een nieuw wetsvoorstel aan de burgers voorgehouden, maar iedereen weet dat dit nog jaren kan worden getraineerd, bijvoorbeeld in Eerste Kamer. Voor de critici, het zijn niet de gewone burgers wiens verkeerde keuze van hun ouders, grootouders het meest schokkend zijn, maar vooral de bestuurlijke elite in het algemeen, die nu doet alsof het vooral om het gewone volk gaat. Het is misleiding in het kwadraat.

Ah de 'elite'-kaart komt weer op tafel.

En wat ga je precies doen als blijkt dat de overgroot-opa van Faber in jouw (subjectieve) 'fout' is geweest in de oorlog?
De opa en overgrootpa van Baudet waren overigens -net als jij en ik- doodgewone burgers.

En nu dan?

Maar het is toch de bestuurlijke elite die hier verantwoordelijk voor is, en ik en vele Nederlander vermoeden onder de vlag van bezorgdheid van de gewone burgers trachten de openbaarheid te voorkomen. Overigens zijn Faber en Baudet voor zover ik weet niet tegen openbaarheid van de CABR archief. Het zal ze een worst zijn!

De spirituele crisis waar de Westerse wereld in lijkt te verkeren, vraagt om historisch onderzoek naar rechtspleging over deze periode, omdat de spirituele crisis die na de WOII uitbrak en de maatschappelijke en politieke oplossingen die daaruit voortvloeiden het meest recente trauma in het Nederlands collectief bewustzijn is.

Dit trauma is bij een onderlegde historicus in veilige handen. Het archief spreekt tot de historicus en niet andersom.

Archief gesloten houden is dus een uitermate slecht idee.

Historisch onderzoek stimuleert juist "rationeel kijken" .Maar wat versta jij (anoniem 11:34 ) onder rationeel kijken? Je eigen mening?

@ waterlelie: wetenschappelijk onderzoek naar en in dit archief geeft ook de hobbyist kaders hoe dit archief te benaderen en hoe de vondsten geïnterpreteerd kunnen worden. Zonder mensen hun genoegen van het doen van ontdekkingen en vinden van verklaringen te ontnemen. Zo'n kader geeft elke onderzoeker iets van houvast, als er maar een keer een serieus begin gemaakt gaat worden. Gemiddeld promotieonderzoek is vijf jaar studeren en schrijven.

Het inventariseren van de verdwenen archief stukken (plaats, tijd, inhoud, naam vd dief indien bekend) is een onderdeel van historisch onderzoek, de zgn bronbeschrijving. Onderzoek hiernaar kunnen al patronen aan het licht brengen.

Inderdaad. Bij een goed onderlegde historicus.
Niet bij al die amateur historici die denken dat als een overgrootmoeder van bestaand persoon 'fout' is geweest, dit wel door zal werken in de familie DNA.

Het zijn bestaande wetten die een belemmering zijn, omdat gegevens over nog levende personen als vertrouwelijk worden beschouwd, en ze hebben die archieven echt niet zomaar met een druk op de knop daarop gefilterd.

Dat een toezichthouder alarm slaat daarover en ze tot een minister aan toe dat serieus nemen geeft aan dat juist niet elitair wordt gereageerd. Bij elitair bestuur kan een bobo even verordonneren dat een wet die even niet uitkomt aan de kant geschoven wordt. Dat is het tegenovergestelde van wat hier gaande is.

Dat kan alleen met een meerderheid van stemmen, en dat is onderdeel van hoe ons democratische systeem werkt. Het is niet elitair alleen omdat de uitkomst je toevallig niet bevalt, weet je? Als je vindt dat alles opzij geschoven moet worden om jou op je wenken te bedienen dan ben jij je elitair aan het gedragen. En het staat natuurlijk nog helemaal niet vast dat het zo gaat lopen, wie weet komt die wet er wel redelijk vlot door.

Mensen die in de oorlog tieners waren zijn nu in de negentig. Er lopen nog de nodige van die mensen levend rond. Die kunnen in hun tienerjaren alles zijn geweest van verzetshelden tot verraders. We hebben wetgeving tegen het openbaar maken van archieven over mensen die nog in leven zijn, dus dat mag nu simpelweg nog niet, tenzij er een wet wordt gemaakt die er een uitzondering voor regelt, en daar wordt nu aan gewerkt.

Dat verandert niet omdat je er persoonlijk hinder van ondervindt, en ook niet als je allerlei argumenten uit je duim gaat zuigen over complotten van elites om zichzelf te beschermen. Er is een valide argument om het nu nog niet te openbaren dat je met een simpel rekensommetje over leeftijden van mensen kan controleren. En dat is precies waar het over gaat.

Alle door de Overheid uitgegeven akten en officiële gegevens van mensen die minstens 100 jaar geleden zijn geboren, zijn volgens de bestaande wetten openbaar. De nog levende 2500 honderdjarigen, dus geboren voor 1925 zijn statistisch gezien ten aanzien van de oorlogsarchieven te verwaarlozen. Daarbij komt dat deze 100 jarigen alleen bescherming tegen openbaarmaking genieten, wanneer de akten of andere gegevens zijn te herleiden naar een bestaand persoon. d.w.z. (Verwijzing in een dossier, naar bijvoorbeeld een achtjarige Pietje of Marijke) is feitelijk niet door iedereen te herleiden naar een bestaand persoon, en mag dan ook openbaar gemaakt worden.

En voor de goede orde, het theoretische voorbeeld van levende kinderen die verzetsstrijder zijn geweest, die hun geboortedatum en geboorteplaats is namelijk al decennia openbaar in de archieven. Ze stonden immers aan de goede kant, en door ze te openbaren heeft de bestuurlijke elite bewust de beeldvorming van het verzet in Nederland vele malen groter gemaakt dan dat het ooit geweest is.

Naar schatting 10% van de Nederlandse bevolking collaboreerde in meer en mindere mate met de bezetter, en dat beeld wil met name de elite graag onder de pet houden, totdat het in hun optiek geen kwaad meer kan.

En ja de bestuurlijke elite is de drijfveer achter dit verbod, en daar kun je gissen naar hun motieven!

Daarom is er een bredere maatschappelijke noodzaak deze periode in de rechtspleging inzichtelijk te maken. Mensen een argument en weerwoord naast de mond leggen, door een boek beschikbaar voor ze te maken dat dit vertaald en inpast binnen de eerder verworven kennis.


Wetenschappelijk onderzoekers zouden het digitale CABR archief evt met boetebeding en contractuele verplichting vrijelijk moeten kunnen gebruiken.

Het omgaan met levende bronnen (en dat is iets anders dan levend bewijs) kent zijn eigen methodiek, oral history.


Waarschijnlijkheid van deze aanname kan alleen uit goed onderzoek blijken.

Dit illustreert nogmaals het belang van wetenschappelijk historisch onderzoek.

Opgeschreven in een aangename schrijfstijl bevordert de lezenswaardigheid maar het mag nooit doorslaan en ontaarden in politiek pamfletterig proza.

Dat is geen subsidie voor onderzoek waard.

NRC heeft een opiniestuk van historicus Gerard Aalders geplaatst over het CABR, waar hij jarenlang onderzoek in heeft gedaan:

https://www.nrc.nl/nieuws/2024/12/18/de-waarheid-staat-niet-in-het-archief-over-foute-landgenoten-a4877083

Hij geeft nabestaanden die de openbare toegankelijkheid van het archief met angst tegemoet zien gelijk omdat hij nog nooit zoveel dossiers barstensvol onzin heeft gezien.

De dossiers zijn in een woelige tijd tot stand gekomen, met veel meer verdachten (425.000) dan de politie aankon, dus werd een hoop onderzoek door onervaren amateurs gedaan. Mensen met een rancune tegen een ander misbruikten het gemak waarmee je een ander zwaar in de problemen kon brengen met een valse aangifte, en de impact daarvan was groot na de oorlog, je kon je carrière wel vergeten. Aalders noemt als voorbeeld een veearts die geen concurrentie duldde die een ongewenste collega ervan beschuldigde een paard van een NSB'er te hebben behandeld. Die is uiteindelijk vrijgesproken, maar de beschuldiging is wel in het CABR te vinden en de vrijspraak niet. Ook noemt hij handel in dossiers waarmee kon worden "aangetoond" of iemand goed of fout was, waarbij dossiers werden aangepast aan de gewenste uitkomst.

Er is ook goed onderzoek gedaan, schrijft Aalders, maar zeker niet alleen maar. Om het archief goed te gebruiken moet je op je hoede zijn, grondige kennis hebben van de persoon om wie het onderzoek draait, maar ook van zijn omgeving, zijn vrienden en vooral ook zijn vijanden.

Ik zie dat ik inderdaad niet goed overzag wat wel en niet openbaar werd gemaakt. De Archiefwet stelt dat de openbaarheid onder een aantal omstandigheden kan worden beperkt (waaronder privacybescherming) tot maximaal 75 jaar, tenzij daar een langere periode voor is geregeld door (bij rijksarchieven) de minister.

Het vreemde is dat dit mij in strijd lijkt met de AVG zolang de betrokkene nog leeft. Verwerking van bijzondere persoonsgegevens is dan verboden. De AVG maakt een uitzondering voor archivering in het algemeen belang, wetenschappelijk onderzoek en statistische doeleinden, maar dat gaat onder voorwaarde dat de rechten en vrijheden van de betrokkene worden beschermd. Het gewoon maar openbaar maken, zeker in digitale vorm, lijkt dan simpelweg niet te kunnen.

Ik ben geen jurist, maar de huidige archiefwet (Nederlands) is van 1995 en de AVG (Europees) is daar veel later overheen gekomen. Ik vermoed dat men bij de invoering van de AVG een steekje heeft laten vallen bij het aanpassen van de bestaande wetgeving. Bij conflicten tussen wetten geldt dat recentere wetten voor oudere gaan, en hogere wetten (Europees in dit geval) voor lagere (landelijk in dit geval). Ik zou zeggen dat de AVG hier "wint" van de Archiefwet.

En dan kom ik toch weer erop uit dat bestaande wetgeving hier de belemmering is, en dan blijf ik erbij dat het niet elitair is om die wetgeving te respecteren en dat het juist elitair zou zijn om zonder degelijke onderbouwing uitzonderingen te gaan maken als dat zo uitkomt.

Ik snap totaal niet waarom degenen die nu bestuursfuncties hebben zich daar druk om zouden maken. Wordt hun positie aangetast als 10% van de Nederlanders in de oorlog collaboreerden? Als je, zoals je stelt, kan gissen naar hun motieven, hoe weet je dan zo zeker dat het beeld dat je hebt wel klopt? Zit je misschien uit alle macht naar dat beeld toe te redeneren zonder werkelijke onderbouwing ervoor?

Was het niet Gerard Aaders die het bestaan van de zogenaamde 'Stadhoudersbrief' heeft opgevoerd als historisch feit, op grond van louter roddelpraat. Daarbij beriep hij zich op een anonieme bron. Het bestaan van brief is echter nooit onomstotelijk vastgesteld.

De wereld zit vol met mensen die niet elke twee jaar een nieuwe, snelle, auto kunnen betalen en vinden dat anderen daar verantwoordelijk zijn.

Misschien is de vaak dubieuze rol van de historici waaronder Gerard Aalders wel het beste argument, om de oorlogsarchieven geheel openbaar te maken.
Het was namelijk Aalders die zich uiteindelijk achter een anonieme bron verschuilde in zijn hardnekkige pogingen om het bestaan van de zogenaamde 'Stadhoudersbrief' te bewijzen.

Historicus C. van der Heijden, wiens beide ouders zeer fout waren, en die onder het mom van historisch onderzoek, tot de conclusie kwam, dat alle Nederlanders medeschuldig waren aan hetgeen in de oorlog was gebeurt, om zodoende de keuze van zijn ouders in de oorlog van het kwaad te ontdoen, en ik citeer uit het Wikipedia overleg over zijn eigen artikel.

In zijn boek "Joodse NSB'ers" tracht hij de beeldvorming van de NSB in de vooroorlogse periode als een antisemitische organisatie van dat stempel te ontdoen. In feite gaat het hier om een kleine groep Joden die door Mussert werden beschermd, en in een villa in Doetinchem waren ondergebracht. De 20 procent Joden die lid van de NSB zouden zijn geweest, daarvan erkent van de Heijden dat hij om voor de hand liggende redenen de documenten over de Joden die lid waren niet kan vinden. Letterlijk schrijft Van der Heijden, "Alle betrokkenen immers, de NSB en meer nog de Joden zelf, hadden er belang bij de feiten onder de tafel te moffelen. De beweging omdat zij na de Duitse inval graag 'zuiver' wilde lijken. De betreffende Joden hadden er er zo mogelijk nog meer belang bij hun lidmaatschap van de NSB te verhullen, zeker toen de feiten van de shoah bekend werden. Indirect, zo moet het gevoeld hebben , zouden zij meegewerkt hebben aan de moord op het eigen 'volk'."

Wie controleert de historicus?

En natuurlijk maakt de bestuurlijke elite zich grote zorgen over de beeldvorming van zichzelf, als blijkt dat hun ouders of grootouders fout zijn geweest in de oorlog. Beeldvorming komt voor de politicus op de eerste plaats!

Zou het? Ga jij bv ineens heel positief kijken naar de ‘elite’ als blijkt dat hun grootouders brandschoon zijn?

Bovendien:


Ook dit kan een historicus ondervangen met het beschrijven van de historiografie op dit onderwerp. Artikel van Aalders geeft maar weer het collectieve trauma van het naoorlogse Nederland aan.

Ik hou er nooit zo van historische collecties -wat een archief is- op te tuigen op een manier dat het toegankelijk is voor de jongste lezertjes, maar een documentaire over dit onderwerp, zou in de buurt van de digitale toegankelijkheid een oplossing kunnen zijn.

Het onderzoek in dit archief heeft ook weer zijn eigen geschiedenis, en de groep van historici die zich daar mee bezig hield ook. Dit onderzoek vond plaats in een andere tijd.

Historici en andere wetenschappers mag je net zo wantrouwen als je leidinggevende van en boven de afdeling ICT, want ze houden zich in hun vrije tijd bezig nog wel eens bezig met wat netjes "publieke diplomatie" genoemd wordt, een ander woord voor propaganda.

De holodomor in Oekraine is begin jaren '90 bijvoorbeeld witgewassen door onderzoekers van Amerikaanse universiteiten aan de hand van Sovjet processtukken uit die tijd.

Ooit op Hyves gezeten?
Een typisch Nederlands fenomeen, wat zal er met de data gebeurd zijn, in welke kluis ligt dat te ronken?

Andere historici en journalisten bijvoorbeeld. Hoe denk je dat je überhaupt weet dat er bij die stadhoudersbrief vraagtekens gezet worden?

Betekent dat Aalders ergens fout zit dat hij meteen in totaal alles totaal fout zit? Betekent dat er hier en daar wat op historici aan te merken valt dat historici meteen vaak dubieus zijn? Betekent dat wat Aalders over CABR schrijft totaal geen hout snijdt? Of is het ondanks dat hij niet foutloos is nog steeds iemand met een hoop ervaring in onderzoek in dat archief die op basis van die ervaring, ondanks dat zijn reputatie niet volledig smetvrij is, ook nog wel eens iets zegt dat wel hout snijdt? Als we hem afserveren als professioneel historicus dan is hij nog steeds een amateur met veel ervaring. Als we dan zijn ervaringen totaal moeten negeren, moeten we dan wel naar jou luisteren? Of naar mij? Of naar wie dan ook op dit forum?

Dat is bijvoorbeeld een mantra dat jij blijft herhalen zonder dat je onderbouwt waarom dat hier een rol speelt. Onderbouw eens dat daar echt wat gaande is, en dat het niet zo simpel is dat de AVG het openbaar maken van bijzondere persoonsgegevens op dit moment nog in de weg staat, zoals AP aanvoert.