Rabobank hoeft een klant die het slachtoffer van spoofing werd, ook wel bankhelpdeskfraude genoemd, geen 40.000 euro te vergoeden. Dat heeft het financiële klachteninstituut Kifid bepaald. De bank besloot in maart 2023 de rekening van de klant te blokkeren nadat die 2.000 euro naar een begunstigde had overgemaakt. Deze betaalopdracht triggerde het detectiesysteem van de bank.

Na het blokkeren van de rekening nam de bank telefonisch contact op met de klant. Die werd onder andere gevraagd of de transactie klopte en of hij het programma AnyDesk of TeamViewer had geïnstalleerd. Dat laatste werd door de klant ontkend. Na het gesprek werd de rekening weer vrijgegeven, waarna er via drie transacties zo'n 40.000 euro naar de rekening van de eerdere begunstigde werd overgemaakt.

Een dag later deed de klant bij de politie aangifte van oplichting, waarin hij aangaf op instructie van een derde AnyDesk te hebben geïnstalleerd. Vervolgens nam deze persoon de controle over zijn laptop over. De klant wist naar eigen zeggen de 2.000 euro van de eerste transactie zelf terug te halen. De resterende 40.000 euro vorderde hij van de bank. Volgens de man had de oplichter zowel de naam als het telefoonnummer van Rabobank gebruikt. De klant wil dan ook dat de coulanceregeling voor slachtoffers van bankhelpdeskfraude wordt toegepast.

Volgens de bank heeft de klant de frauduleuze transacties zelf geautoriseerd met zijn betaalpas en Rabo Scanner. "Daarmee staat vast dat de consument zélf de betalingen heeft geauthenticeerd, zodat de vier bewuste betalingstransacties in juridische zin zijn aan te merken als ‘toegestane betalingstransacties’. De omstandigheid dat de consument zich op een later moment heeft gerealiseerd dat hij is misleid en dat hij onder invloed van die misleiding heeft ingestemd met de betalingstransacties, maakt dit oordeel niet anders", aldus het Kifid.

Het klachteninstituut voegt toe dat de bank bij toegestane betalingstransacties niet wettelijk is verplicht om de schade te vergoeden. "In zo’n geval is de bank, als betaaldienstverlener, op grond van artikel 7:533 lid 4 BW verplicht om gehoor te geven aan een correct gegeven betaalopdracht. Na de uitvoering van zo een toegestane betalingstransactie heeft de bank als betaaldienstverlener geen wettelijke verplichting meer."

De klant zou in theorie aanspraak moeten kunnen maken op de coulanceregeling voor slachtoffers van bankhelpdeskfraude, maar dat is in dit specifieke geval niet zo, aldus het Kifid. De klant heeft de bank misleid door ten onrechte te verklaren dat hij niets aparts heeft meegemaakt, dat alles klopte, dat hij op eigen houtje heeft gehandeld en dat hij geen AnyDesk of TeamViewer heeft gedownload. Daarnaast waarschuwde de bank de klant voor fraude. Het Kifid stelt dat de bank de toepassing van het coulancekader vanwege deze omstandigheden kon weigeren. De vordering van de klant wordt dan ook afgewezen (pdf).